به گزارش پرشین خودرو، ورق های فولادی امروزه نقش بسیار زیادی را در ساخت بسیاری از تجهیزات صنایع مختلف ایفا می کنند. صنعت خودروسازی یکی از مهم ترین صنایعی است که ورق های فولادی در آن مورد استفاده قرار می گیرند. در مورد نحوه اثرگذاری این محصولات در صنعت فولاد نیز باید گفت به طور معمول فولادهای ضد زنگ، گالوانیزه، فولادهای با استحکام بالا، کربن بالا و کم کربن در ساخت خودروها مورد استفاده قرار می گیرند.

هر کدام از این فولادها دارای ویژگی های مختلفی برای یک خودرو می باشند. به طور مثال استفاده از ورق گالوانیزه در ساخت بدنه و شاسی خودرو سبب کاهش وزن ماشین، زیبا سازی سطح، افزایش چسبندگی رنگ و همچنین کاهش مصرف سوخت خواهد شد. یکی دیگر از محصولات مورد استفاده در خودروسازی با نام فولاد کم آلیاژ پراستحکام و با نام اختصاری AHSS شناخته می شود و سبب افزایش مقاومت به خستگی خودرو، سختی و استحکام آن می شوند.

به کارگیری نوع دیگری از فولادها که با نام کربن بالا شناخته می شوند، سبب شده تا خودروها مقاومت بسیار زیادی را در برابر سایش، اصطحکاک، ضربه و … داشته باشند. به طور معمول در ساخت خودروهایی که استانداردهای ایمنی، الزامات تصادف و حوادث و همچنین طراحی مد نظر قرار گرفته است، از فولادهای پرکربن یا کربن بالا استفاده می کنند.

در نهایت نیز می توان به فولادهای کم کربن اشاره کرد که دارای قابلیت انعطاف پذیری بسیار بالا، خاصیت جوشکاری و ماشین کاری هستند و از این رو با نام فولاد نرم یا ملایم نیز معرفی می شود. به طور معمول استفاده از این فولاد در خودروسازی برای ساخت قطعات داخلی موتور و زیر و بند ماشین مانند سیستم های تعلیق، بدنه کلاچ، بازوهای کنترل، براکت ها، ساخت اگزوز و مواردی از این قبیل کاربرد دارد. با این وجود ممکن است برای ساخت رینگ چرخ، روکش، پیچ، واشر، چرخ دنده ساعت، بست و … نیز از فولادهای کم کربن در خودروها استفاده کنند. لازم است بدانید تمامی این موارد بسته به هدف از ساخت خودرو، کارخانه سازنده و زیبایی خودروها در یک کشور متغیر است.

تاریخچه استفاده از ورق آهنی در ساخت خودرو

به صورت کلی بیشترین استفاده از آهن و فولاد در صنعت خودروسازی در ۱۰۰ سال اخیر انجام گرفته است. در گذشته اتومبیل ها به وسیله متریال های مختلفی ساخته می شدند که از جمله مهم ترین آن ها می توان به چوب، آلومینیوم و فولاد اشاره داشت. همان طور که می دانید فلز پایه برای آلومینیوم و فولاد، آهن می باشد که به علت سازگاری با انواع ترکیبات، تغییراتی را در آن با استفاده از فرآیندهایی ایجاد می کنند تا به خواص مورد نظر برسد. قطعات و بدنه خودروها نیز به علت اینکه پوشش اصلی و خارجی آن ها هستند، باید قابلیت پیاده سازی ایده های طراحان بر روی آن ها وجود داشته باشد.

پس از اتمام جنگ جهانی اول تا اواخر سال ۱۹۲۰ بدنه اتومبیل از آهن و فلز بود، اما اولین کارخانه ای که خودروهارو به صورت کامل از فلز ساخت، شرکت دوج بود که این اتفاق را در سال ۱۹۱۴ رقم زد. با گذشت سال ها و تست روش های مختلف به تدریج در اواخر دهه ۵۰ استفاده از چوب برای خودروسازی کاملاً منسوخ شد. در اوایل دهه ۶۰ تا اواسط دهه ۷۰ نیز از فولاد و آلومینیوم برای ساخت خودرو و قطعات آن استفاده می کردند، اما به کارگیری آلومینیوم بیشتر برای اتومبیل های مسابقه ای صورت می گرفت. امروزه انواع فولادهای ذکر شده در ابتدا مطالب به همراه آلومینیوم کاربردهای سبب ایجاد تحولات عظیمی در صنعت خودروسازی شده اند.

ضخامت ورق گالوانیزه مورد استفاده در خودرو

تاریخچه استفاده از فولاد گالوانیزه در صنعت خودروسازی به اواخر دهه ۱۹۸۰ بازمی گردد که خودروسازان ژاپنی خودروهایی با قابلیت ضد خوردگی و زنگ زدگی را تولید کردند؛ زیرا این کشور با محیطی بسیار مرطوب و ساحلی، سطوحی همراه با خوردگی و زنگ زدگی فراوانی را ایجاد می کرد. از این رو خودروسازان غربی پس از گذشت مدت زمانی که استانداردهای خاصی را برای خودروهای خود تعیین کرده بودند، به سبب رقابت با خودروسازان ژاپنی تصمیم به تغییر متریال خود به فولاد گالوانیزه دادند. امروزه تمامی خودروسازان جهان از ورق های گالوانیزه برای فرم دهی و زیباسازی اتومبیل ها، کاهش مصرف سوخت، افزایش استحکام و سبک کردن وزن استفاده می کنند. این فلزات در بازه ضخامتی ۱۸/۰ تا ۶ میلی متر به عنوان ورق خودرو در کارخانجات مختلف تولید می شوند و ضخامت پوشش آن ها نیز در حدود ۹۰ تا ۲۷۵ گرم بر متر مربع می باشد.

قیمت ورق گالوانیزه چگونه تعیین می شود؟

تعیین نرخ ورق های فولادی به خصوص ورق گالوانیزه برای استفاده در صنایع مختلف و مهمی مانند خودروسازی، بسیار حائز اهمیت است. اما بهتر است بدانید چگونگی تعیین شدن ورق گالوانیزه به یک سری عوامل بستگی دارد که از مهم ترین آن ها می توان به گرید محصول اشاره داشت. ورق های گالوانیزه دارای آلیاژهای مختلف از نظر به کارگیری در صنعت خودروسازی، ساختمانی، لوازم خانگی و … هستند؛ به همین دلیل گریدهای ورق های گالوانیزه خودرویی با ساختمانی متفاوت هستند و ترکیبات آن ها یکی از عوامل مؤثر بر قیمت به شمار می آید.

از دیگر عواملی که در زمان تعیین قیمت روز ورق گالوانیزه باید به آن ها توجه کرد، می توان به نرخ مواد اولیه و نوسانات بازار فولاد اشاره داشت. بازار جهانی فولاد تحت تأثیر نوسانات دلار، نرخ شمش فولادی وارداتی و صادراتی، وضعیت صادرات و اقتصاد کشور وابسته است. از سوی دیگر میزان عرضه و تقاضا در انواع بازارهای بورسی و آزاد بسیار بر نرخ ورق های گالوانیزه مؤثر هستند. به این صورت که با افزایش تقاضا برای خرید ورق گالوانیزه خودرو، طبیعتاً با افزایش قیمت مواجه خواهیم شد.

با این وجود باید گفت برخی از تولیدکنندگان وزن، ابعاد، نوع اسپانگل ورق گالوانیزه و سایر خواص مکانیکی را ملاک قرار نمی دهند و تنها هدف آن ها خرید ورق گالوانیزه از یک کارخانه مشخص است. ورق گالوانیزه هر کارخانه با دیگری به علت تغییر در تجهیزات، دستگاه ها، نوع روش های کنترل ضخامت، پوشش روی و … متفاوت است؛ از این رو محصولات یک کارخانه برای برخی صنایع ممکن است مناسب تر باشند.

فرآیند تولید ورق گالوانیزه

فرآیند تولید ورق گالوانیزه در ابتدا از ورق های سرد و فول هارد در بازه ضخامتی کنترل شده آغاز می شود. ضخامت این فلزات باید بین ۳/۰ تا ۲ میلی متر باشد که پس از پوشش دهی به ۱۸/۰ تا ۶ میلی متر تبدیل می شود. این ضخامت به وسیله اشعه ایکس کنترل و در صورت نیاز با قیچی های مخصوص بریده می گردد. در واحد بعدی مراحل چربی زدایی به وسیله محلول های قلیایی و اسیدی و سپس شستشو کامل شیت ها انجام می گیرد.

شیت ها در واحد بعدی به صورت رول در آمده و وارد یک سری کوره بازپخت می گردند. در این کوره ها خواص مکانیکی و فیزیکی شیت ها بهبود پیدا کرده و میزان انعطاف پذیری آن ها نیز افزایش خواهد یافت. به دلیل حرارت بالا در کوره ها که در دمایی در حدود ۷۳۰ تا ۷۸۰ درجه دارند، پس از خروج رول ها فن های مخصوص آن ها را خنک می کنند و سپس تحت اتمسفر محافظ قرار می گیرند. این اتمسفر سبب جلوگیری از اکسیداسیون و زنگ زدگی فلزات خواهد شد.

در بخش بعدی رول ها مجدد به صورت شیت در آمده و وارد حوضچه های مذابی حاوی ترکیبات روی با دمای ۴۶۰ تا ۵۴۰ درجه سانتی گراد می شوند تا پوشش روی بر سطح آن ها اعمال شود. پس از خروج شیت ها، جت هوا به سرعت به آن ها برخورد می کند تا علاوه بر تنظیم ضخامت پوشش سبب سرد شدن آن ها گردد. ورق گالوانیزه تولید شده سرد شده و ضخامت روی به همراه خواص مکانیکی آن مجدد تست و تنظیم می گردد. در نهایت شیت ها به صورت رول در آمده و کلاف گالوانیزه با روش های مخصوص بسته بندی و ارسال می شود.

جمع بندی

در پایان نیز باید گفت ورق های گالوانیزه نه تنها در صنعت خودروسازی، بلکه در صنایع دیگر نیز کاربردهای زیادی را به خود اختصاص می دهند. صنعت خودروسازی نیز در گذشته برای ساخت اتومبیل از متریال های مختلف مانند چوب و فولاد استفاده می کرد، اما امروزه تنها استفاده از فولادهای آلیاژی، گالوانیزه و پر استحکام مد نظر قرار دارد.

ضخامت ورق های گالوانیزه نیز بسته به کارخانجات تولیدکننده بین ۱۸/۰ تا ۶ میلی متر است و در این بین میزان مقاومت و نوع اسپانگل فولاد گالوانیزه متغیر می باشد؛ به همین دلیل پیشنهاد می شود پیش از خرید ابتدا کاربرد مد نظر خود را مشخص کرده و یک مرکز فروش معتبر در زمینه تهیه ورق های گالوانیزه را انتخاب کنید. این موضوع سبب می شود تا در زمان ثبت سفارش ورق گالوانیزه، با مشکل انتخاب نوع کارخانه، ضخامت و سایر موارد مواجه نشوید.

لازم به ذکر است گریدهای ورق گالوانیزه برای هر کاربرد متغیر است. به طور مثال کارخانه ورق خودرو شهرکرد بیشتر به تولید گریدهای خودرویی گالوانیزه می پردازد؛ در صورتی که کارخانه امیرکبیر ورق های گالوانیزه را برای مصارف ساختمانی و مواردی از این قبیل تولید می کند.