مجری: همانطور که در ابتدای خبر خدمتتان عرض کردم آمار صادرات ۴ ماهه نخست امسال یعنی تا پایان تیر ماه نسبت به مدت مشابه، یعنی ۱۴۰۳ نسبت به چهار ماهه نخستش صادرات ما به کشور‌های آمریکای لاتین یک رشد تقریباً ۷۰۰ درصدی را داشته البته این عدد را که درصدی نگاه می‌کنیم، عدد عدد خیلی زیادی است به اعداد که نگاه کنیم می‌بینیم که در سال ۱۴۰۲، ۴ ماهه نخستش آمار صادرات ما خیلی عدد کمی را داشته که رشدی که الان شاهدش هستیم که تقریباً رسیده به ۴۳۵ تا ۴۳۶ میلیون دلار صادرات ما به این کشور‌ها در درصد و نسبت‌گیری خودش را نشان می‌دهد می‌خواهیم در میز اقتصاد امروز به این بپردازیم که اساساً چرا علی رغم اینکه بازار این کشور‌ها یک بازار پر رونق و پرتجارتی است مشخصاً فقط برای برزیل من قبل از برنامه پیگیری می‌کردم و بررسی می‌کردم خود برزیل تجارتش چیزی حدود ۴۵۰ تا ۵۰۰ میلیارد دلار است ما سهممان سهم بسیار اندکی است می‌خواهیم راجع به این صحبت کنیم که اساساً چه شد که این رشد را توانستیم رقم بزنیم و مهم‌تر از آن در لایه‌های عمیق‌ترش ببینیم چرا عدد صادراتمان به این کشور‌ها اینقدر پایین است و بیشتر مشخصاً برای برزیل که خدمتتان عرض کردم بیشتر سمت و سوی واردات را داریم موانع چیست چالش‌ها چیست و چه فرصت‌هایی پیش روی کشور ما است که اگر از آن استفاده کنیم می‌توانیم از این بازار‌هایی که خدمتتون عرض کردم بیشتر استفاده کنیم یک مقدمه کوتاهی را خدمتتان عرض کردم یک خورده آشنا شدیم با موضوعی که امروز می‌خواهیم راجع به آن صحبت کنیم آمار‌ها را دقیق‌تر و جزئی‌تر با هم نگاه کنیم می‌توانیم ببینیم که وضعیت تجارتمان مشخصا امروز داریم راجع به صادرات صحبت می‌کنیم با این کشور‌هایی که خدمتتان عرض کردم به چه صورت است داریم آمار صادرات قطعی به پنج کشور نخست آمریکای لاتین ا با هم نگاه می‌کنیم در چهار ماه نخست سال ۱۴۰۳ نسبت به مدت مشابه در سال ۱۴۰۲ می‌بینید که اولین شریک تجاری ما بیشترین کشوری که ما توانسته‌ایم بیشتر بهش صادرات داشته باشیم کشور برزیل است که ۱۲۷ میلیون دلار ما توانسته‌ایم در سال ۱۴۰۳ در چهار ماهه اولش به آنجا صادرات داشته باشیم این عدد برای همین مدت در سال ۱۴۰۲ چقدر بوده که اینقدر رشد کرده در سال ۱۴۰۲ یک میلیون دلار ما توانسته‌ایم در چهار ماهه اول سال صادرات داشته باشیم خود همین باعث شده که یک رشد چقدری را تجربه کنیم ۱۲ هزار درصدی را تجربه کنیم البته که ما در این آمار رشدمان که جمعاً شده بین ۵ کشور ۷۳۷ درصد رشد صادرات برای یک سری از کشور‌ها منفی بوده مثلاً کشور دوم ونزوئلا است که ۳ درصد کاهش پیدا کرده آمار صادرات ما علی رغم همه صحبت‌ها و تاکیداتی که در این چند ساله داریم می‌شنویم راجع به تجارت با این کشور‌ها از نظر همسویی سیاسی و … و همه چیز‌هایی که خودتان می‌دانید چقدر بوده سال ۱۴۰۲ چهار ماهه اول سال بوده ۱۵ میلیون دلار امسال رسیده به ۷ میلیون دلار و کاهش پیدا کرده، اما کماکان در کشور‌هایی که در ۵ کشور اولی است که ما بهشون صادرات داشته‌ایم برای کوبا وضعیت برعکس است مثلاً در چهار ماهه اول سال می‌بینید که ما صادراتی اصلاً نداشتیم به کوبا، ولی در چهار ماهه ۱۴۰۳ این عدد به ۶۸۶ هزار دلار رسیده اعداد اعداد زیادی نیستند ولی خوب از صفر رسیدن به این عدد‌ها، اعداد قابل توجهی هستند یک نکته هم که در داخل برنامه بیشتر راجع به آن صحبت می‌کنیم یکی اینکه آمار‌های رسمی گمرک که ما یک خورده صادرات غیر رسمی هم از مبادی دیگری داریم به اینها که راجع به این صحبت خواهیم کرد حالا در تصویر قبلی آن پنج کشور اول بودند از آرژانتین و برزیل و شیلی گرفته که نگاه کردیم اینها بقیه کشور‌ها هستند ۱۴ تا تا ۱۵ تا کشور آمریکای لاتین هستند که ما باهاشون تجارت می‌کنیم آمار‌ها نشان می‌دهد که به جز آن یکی دو کشوری که خدمتتان عرض کردم بقیه تجارت در ال ۱۴۰۳ خیلی مطلوب نبوده مثل کجا شما در درصد تغییرات که دارید اینجا می‌بینید یک سری کشور‌ها منفی ۴۹ درصد منفی ۷۳ درصد منفی ۱۰۰ درصد که برای گواتمالا بوده، خیلی کشور‌های بزرگی نیستند ولی به هر حال در سبد صادراتی ما ما باید برویم بررسی کنیم که چه اتفاقی افتاده که ما در سال ۱۴۰۲ به این کشور‌ها صادرات داشته‌ایم و در سال ۱۴۰۳ اصلاً این اتفاق نیفتاده بقیه کشور‌ها و چند کشور دیگر هم ما این منفی ۱۰۰ را داریم در حوزه صادرات به طور کلی چیزی که صادر کرده‌ایم ۱۳۶ میلیون دلار بوده ۴۳۶ کیلو هم وزنش بوده در سال ۱۴۰۲، ۱۷ میلیون دلار بوده یک رشد ۷۰۰ درصدی را شاهدش بوده‌ایم، تصویر آخر را هم با هم ببینیم و ببینیم که چه اقلامی را صادر کرده‌ایم یکی ازتجاری که باهاش صحبت می‌کردم می‌گفت که خودش به تنهایی در سال‌های گذشته فقط مثلاً به برزیل ۳۰ میلیون دلار در سال فرش صادر می‌کرده الان کل کشور را جمع بزنید شاید به ۲۰ میلیون دلار صادرات نرسد این یکی از علت‌هایی است که مثلاً به این کشور‌ها صادراتمان کاهش پیدا کرده دارید می‌بینید که اگر ما پتروشیمی یعنی مثلاً اولیه اوره است که یک سهم ۱۲۶ میلیون دلاری را از این صادرات بگیریم خیلی در حوزه صادرات نفتی محصولات دیگر حرفی برای گفتن نداریم علی رغم اینکه در حوزه صادرات از این کشور‌ها میلیارد دلاری داریم وارد می‌کنیم مثل برزیل که عمده‌اش البته کالا‌های اساسی مثل سویا و کنجاله و گوشت و بقیه چیز‌هایی که داریم وارد می‌کنیم یک سری سیم پیچ مسی صادر کرده‌ایم تراکتور صادر کرده‌ایم و اجزا و قطعات موتور‌های وسایل نقلیه هوایی که جمعاً شده همان عددی که خدمتتان عرض کردم .
سوال: آقای قریبی آمار را با هم دیدیم و گزارش و مقدمه برنامه را هم با هم دیدیم و شنیدیم شما تفسیرتان چیست از این آماری که آمده و رشدی که شاهدش هستیم؟
قریبی: نکته‌ای را جناب عالی اشاره کردید که حالا یک مقداری آمار را باید در دو طرف دید یعنی آمار طرف برزیلی را به طور مثال وقتی ما مقایسه می‌کنیم با آمار گمرکات ایران با هم همخوانی ندارد اگر دو طرف را با هم ببینیم شاید یک مقدار تصویر واقعی‌تری به دست بیاید ولی همانطور که جناب عالی هم اشاره کردید ما تجارتمان دچار نوسان بوده و در واقع بسته به فعل و انفعالات بازار حجم صادرات ما افزایش پیدا می‌کند یا کاهش پیدا می‌کند مثلاً در شرایطی که ممکن است برزیل اوره بیشتری نیاز داشته باشد یا بازار‌ها دچار تلاطم باشند یا قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کند مثل آنچه که در سال ۹۹ و سال ۱۴۰۰ اتفاق افتاد صادرات ما یک افزایش قابل توجهی پیدا می‌کند و به بالای یک میلیارد دلار می‌رسد ولی بعد ناشی از همین نوسانات قیمت ممکن است کاهش پیدا بکند دلیل عمده‌اش هم این است که ما استراتژی حفظ بازار را نداریم یعنی در واقع این را موکول می‌کنیم به اینکه چه اتفاقاتی در روابط دوجانبه تجاری حادث شود.
سوال: این ما که نام می‌برید منظورتان دولت است یا بخش خصوصی؟
قریبی: ببینید باز یکی از مشکلاتمان همین است یعنی ببینید ما تولید کنندگان پتروشیمی مان که عمده صادرکنندگان ما هستند نگاهشان فروش است و فروش ما به صورت مناقصه‌ای است اعلام می‌کنند مناقصه هر طرفی که شرکت می‌کند می‌تواند بار را بخرد ولی اگر ما نگاه تولید کننده تاجر داشته باشیم یعنی تولید کننده ما برنامه‌ریزی داشته باشد که از این بازار ۱۰ میلیون تن واردات اوره برزیل ما می‌توانیم تا سقف ۳ میلیون تنش را پر کنیم ببینید ما ۳ میلیون تن از ۱۰ میلیون تن اوره وارداتی برزیل را می‌توانیم تامین کنیم اگر نگاه حفظ بازار داشته باشیم ما می‌توانیم با در واقع یک سری عملیات تجاری این عدد را حفظ کنیم و حفظ این عدد نمی‌تواند در قالب فروش‌های روش‌های سنتی و اینکه شما مثلاً بارتان را به مناقصه بگذارید آیا تاجری بیاید اراده کند و بخرد و ببرد برای بازار برزیل یا نه اینجوری که می‌شود دچار نوسان می‌شود یعنی ممکن است یک سالی مثلاً هند برای تاجر ما اولویت پیدا کند یک سالی ممکن است برزیل حالا این مشکلش چیست مشکلش این است که شما بعد از یک مدت وقتی در یک بازاری حضور نداشته باشید آن بازار را از دست می‌دهید حفظ بازار استراتژی حفظ بازار باید مهمترین هدف تولید کنندگان و صادرکنندگان ما باشد که ما در این زمینه یک مقدار مشکل داریم و شاید یکی از و احتمالاً حتماً یکی از روش‌ها این است که ما بخش خصوصیمان را و تجار بخش خصوصیمان را تشویق کنیم که هم در این حوزه وارد شوند و ازشون حمایت کنیم سیاست‌های حمایتی اعمال کنیم که بتوانند بار را ببرند به بازار‌های دوردست و حفظ بازار کنند و در مقابل صادرات واردات محصولات کالا‌های اساسی که بخشی از امنیت غذایی ما است را هم تامین بکنند.
سوال: آقای عامریان شما بفرمایید به عنوان فعال بخش خصوصی و رئیس اتاق مشترک ایران و برزیل چقدر اعداد و ارقامی که با هم دیدیم متناسب است با ظرفیت طرفینی که داریم راجع بهش صحبت می‌کنیم؟
عامریان: من اجازه می‌خواهم، چون آقای دکتر قریبی توضیح دادند یکم برگردم راجع به برزیل یک چند دقیقه‌ای صحبت کنم بعد برگردیم به سمت آمار ببینید برزیل از کشور‌های آمریکای جنوبی یا لاتین جز کشور‌هایی است که بیشترین مراوده تجاری را با کشور ما دارد ما حدود ۲۰ سال است که با برزیل واردات مان بیشتر بوده و الان که بیشترین کالا‌های اساسی را داریم از این کشور وارد می‌کنیم حالا به صورت آماری که داریم، چون خیلی رسمی نیستند بین ۶ تا ۸ میلیارد دلار ما فقط واردات کالا‌های اساسی را داریم که علت این هم که مشخص نیست به خاطر این است که ما کشتی‌ها مستقیم به بنادر ما ورود نمی‌کنند به غیر از برخی از کشور‌های فله بر که نهاده را حمل می‌کنند بقیه کشور‌ها در بنادر دیگر به صورت کراسیستاف کالا را حمل می‌کنند ما واقعاً نمی‌توانیم این آمار را دقیق اعلام کنیم ولی بین ۶ تا ۸ میلیارد دلار است برزیل چیزی حدود ۵۰۰ میلیارد دلار تراز تجاریش است صادرات واردات که حدود ۲۸۰ میلیارد دلار واردات دارد و کشور ما سهمی حدود ۱۰۰ میلیون دلار یا کمتر در این چند سال البته و همین طوری هم که الان چهار ماهه امسال را دیدیم بیشترش اوره بوده یعنی ۱۲۶ میلیون دلار از این محصولات صادراتی ما اوره بوده در حالی که اتاق بازرگانی از زمانی که تاسیس شد یعنی الان فکر می‌کنم ۴ تا ۵ سال است که ما در شهر سان پائولو یک نمایندگی اتاق را تاسیس کرده‌ایم همکاری خوبی که در زمانی که آقای دکتر قریبی سفیرمان بودند در کشور برزیل داشتیم خوشبختانه در آن چند سال آمار صادراتمان خیلی بهتر بود ما از سال قبل آمارمان خیلی کاهشی‌تر شده.
سوال: بیشترین صادرات و رکوردی که ثبت کرده‌ایم چقدر بوده؟
عامریان: ما اوره را داشتیم یک میلیارد و سیصد میلیون دلار به صورت غیر رسمی ما صادرات داشتیم به برزیل به خاطر این بود که مشکلاتی که مطرح می‌شد خوب سفیر ما هم زحمت می‌کشید و برنامه‌ها را طوری برنامه‌ریزی می‌کردیم که با مقامات حالا جلساتی می‌گذاشتیم و مشکلات را حل می‌کردیم اتاق ایران و برزیل از زمان تاسیسش تلاش کرد که یک سری مشکلاتی که ما برای صادرکنندگان داریم در برزیل اینها را حل و فصل کند یعنی ما فکر می‌کردیم بیشتر مشکل به خاطر این است یکی از مشکلات عمده‌ای که ما داریم این است که حقوق ورودی کالا‌ها در برزیل زیاد است بالای ۱۰۰ درصد در حالی که حقوق ورودی کالا‌های برزیلی که ما وارد می‌کنیم یک تا دو درصد است همیشه درخواست داشته‌ایم که ما به خاطر اینکه تراز تجاری دو کشور به شدت مثبت است برزیل یک تمهیداتی را داشته باشد حقوق ورودی برخی از کالا‌های ایرانی را کم بکند همین کاری که با کشور‌های همسایه‌اش انجام داد ولی تا امروز این اتفاق نیفتاده منتها ما اگر قرار بر این باشد که فقط بگوییم که برزیل بیاید مشکل ما را حل کند خوب مطمئناً نه برزیل فقط باید واردات کالا‌های خودش را به ایران تسهیل کند که مطمئناً هم این کار را می‌کند و در تلاش است که این ۸ میلیارد را حتی به ۱۰ میلیارد برساند ما باید در کشور خودمان دولتمردان ما تلاش بکنند کمک بکنند که این ۱۲۶ میلیون دلار با توجه به اینکه برزیل ۲۸۰ میلیارد دلار صادرات دارد حداقل من حالا پتروشیمی را عرض نمی‌کنم یک میلیارد دلار از این ۲۸۰ میلیارد دلار را ما می‌توانیم کالای ایرانی را صادر کنیم، چون فرش دست بافت ما تا چند سال پیش تا قبل از سال ۹۷ ما سالانه ۳۰ تا ۴۰ میلیون دلار صادرات فرش ایرانی را داشتیم به برزیل بعد از آن به یکباره در سال ۹۷ موضوع پیمان سپاری را آمدند مطرح کردند.
سوال: تقریباً ما در هر برنامه‌ای که راجع به تجارت بین کشور‌ها و علل کاهش تجارت داریم صحبت می‌کنیم یک پای ثابتش بحث پیمان سپاری است؟
عامریان: ببینید مشکل پیمان سپاری بعضی از کالا‌ها مثل پتروشیمی‌ها شاید مشکلی نباشد ولی برای فرش دست بافتی که کل صادراتش آن زمان ۵۰۰ میلیون دلار بود عدد زیادی هم نبود متاسفانه کاری کردند که الان شده ۲۰ میلیون دلار چندین بار با وزیر سمت آقای فکر می‌کنم فاطمی امین بود که جلساتی رو گذاشتیم و گفتیم اجازه بدهید در قبال صادرات فرش ما ماشین وارد کشور کنیم یا یک کالای دیگری را وارد کنیم و حداقل به ۵۰۰ میلیون دلار برسد، چون فرش دستبافت بر خلاف کالا‌های دیگر حدود ۲ میلیون نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم دارند ارتزاق می‌کنند متاسفانه نشد و همین عوامل سازمان توسعه تجارت به عنوان متولی.
سوال: فقط تا رد نشدیم، چون اشاره کردید به جز فرش چه چیز‌های دیگری قابلیت صادرات دارد؟
عامریان: ببینید ما قبل از فرش یعنی قبل از سال ۹۷ کشمش خیلی صادرات را داشتیم، پسته خیلی صادرات داشتیم و فرش دست بافت و صنایع دستی و یک سری ماشین‌های صنعتی که الان هست در آمار مثل‌تراکتور، ولی آمار اینها هم آمده پایین کشمش خیلی خوب داشت در برزیل شناخته می‌شد حتی زعفران را تجار ما کار کرده بودند ولی این پیمان سپاری که آمد متاسفانه، چون کالایی که می‌آید برزیل فروش نمی‌رفت یا به صورت تجار مثلاً فرش فروش ما ۲۴ ماهه به صورت اقساط می‌فروختند ولی دولت ما می‌گوید که سه ماه بعد باید شما ارزتان را برگردانید دیگر دوستان صادراتش را قطع کردند.
سوال: آقای قریبی آقای عامریان یک توضیحات مقدماتی دادند در خصوص چالش‌هایی که وجود دارد اساساً این کشور‌هایی که داریم راجع بهش صحبت می‌کنیم به جز مواردی که آقای عامریان بهش اشاره کردند چه موارد دیگری طالب دارد که ما می‌توانیم از اینجا صادر کنیم و شما اگر بخواهید درصد بندی کنید بین چالش‌هایی که وجود دارد که تا اینجای کار بزرگترینش را آقای عامریان پیمان سپاری عنوان کردند شما به این چیز دیگری می‌توانید اضافه بکنید؟
قریبی: ببینید یک مسئله‌ای داریم مسئله ساختاری است به جز این سه کشوری که شما هم در گزارشتان اشاره کردید کوبا و ونزوئلا و نیکاراگوئه بقیه اقتصاد‌ها در این منطقه کاملاً خصوصی هستند یعنی در برزیل دولت مطلقا در بحث اقتصاد تصدیگری ندارد و بخش خصوصی و تشکل‌های بخش خصوصی هستند که کار می‌کنند جالب است شما بدانید که مثلاً کل بخش معدن برزیل در دست موسسه معدن موسسه معدن یک موسسه‌ای است که مجموعاً ۴۰ میلیارد دلار در سال تولید دارد یا مثلاً انجمن خودرو یا قطعات خودرو یک انجمن بزرگی است که ۲۷ خودروساز اصلی که در بازار هستند با این انجمن هماهنگ می‌کنند یعنی دولت نقشش واقعاً حداقلی است حالا یک کشور‌هایی هم داریم که برعکس از آن سه کشوری که اشاره کردم اتفاقاً دولت خیلی نقش حداکثری دارد، ما وقتی به آمریکای لاتین نگاه می‌کنیم حتماً باید حواسمان باشد که به کجا داریم نگاه می‌کنیم قسمت‌هایی که بخش خصوصی هستند ما باید طرف‌هایی که می‌توانند با بخش خصوصی برزیل به عنوان مثال یا آرژانتین یا شیلی کار بکنند آنها را تقویت کنیم و بیندازیم جلو و مشکلاتشان را حل کنیم در اینجور جا‌ها.
سوال: چرا این کار را نکرده‌اید؟
قریبی: خوب ببینید کلاً در مملکت ما ساختار بخش خصوصی خیلی ساختار قوی نیست در مقابل هر کدام از این انجمن‌هایی که خدمتتان گفتم و در برزیل است خیلی برای خودشان جایگاه بالایی دارند و نقش دارند ما خیلی کم می‌بینیم در جامعه‌مان که مثلاً این تشکل‌ها نقش آفرینی بکنند ما همیشه می‌بینیم که دولت و بخش‌های مرتبط دولتی هستند که ظهور و نفوذ دارند در این بخش‌ها این را یک مقداری بایستی ما بخش خصوصیمان را تقویت کنیم تشکل‌ها را تشویق کنیم که بروند در این بازار.
سوال: اگر بخواهید یک مقدار دقیق‌تر و جزئی تر، چون دارید اشاره می‌کنید به ضعف بخش خصوصی و اینکه باید تقویت شود مشخصا باید چه اتفاقی در حوزه بخش خصوصی بیفتد، چون الان بخش خصوصی نماینده‌اش اینجاست و می‌گوید که من به خاطر پیمان سپاری به این مشکل خورده‌ام شما می‌گویید به خاطر قوی نبودن خود بخش خصوصی ما به این مشکلات خورده‌ایم؟
قریبی: برای مثال ما الان از سال ۱۴۰۰ دفتر اتاق بازرگانی ما در شهر سان پائولو داریم همین یک حرکت است بخش خصوصی ما که آمده یک دفتر در مهمترین شهر تجاری برزیل و حتی آمریکای جنوبی تاسیس کرده یک قدم بزرگی بوده حالا باید تجار حول این اتاق بازرگانی بیایند با همدیگر تعامل کنند و در قالب تشکل‌ها بروند جلو ما مثلاً الان نگاه کنیم می‌بینیم که چند تا وارد کننده کالا‌های اساسی داریم حالا از گوشت گرفته تا بقیه محصولات مثلاً سویا ذرت هیچ وقت شده اینها در یک تشکلی دور هم جمع شوند مثلاً انجمن وارد کنندگان ذرت انجمن وارد کنندگان سویا، اینها بیایند به عنوان یک بازیگر در مقابل تشکل‌های بخش خصوصی طرف مقابل بنشینند و برنامه‌های بلند مدت بگذارند در بازاری مثل بازار برزیل و آمریکای لاتین فعالیت‌های دفعتی اینکه شما یک باری را دفعه بفروشید و یا بخرید تمام شود اینها ممکن است در کوتاه مدت تامین کند آن تاجر ما را ولی برای تجارت بلند مدت کشور ما کارساز نیست ما یک تجارتی لازم داریم که منظم باشد مستمر باشد و هم کلیف بازار ما در آن کشور روشن باشد و هم تکلیف بازار طرف‌های خارجی در کشور ما.
سوال: شما برای تحقق همین نکته‌ای که دارید اشاره می‌کنید در زمانی که سفیر بودید چه کار کرده‌اید؟
قریبی: اولاً که مرتب با بخش خصوصی تقریباً روزانه در ارتباط بودیم روزی نبود که ما ویدیو کنفرانس با بخش‌های مختلف من انجمن‌ها را اگر بخواهم اسم ببرم یا تولید کنندگان مختلف یا هلدینگ‌های بزرگ به اتفاق جناب آقای عامریان که در واقع رئیس اتاق بازرگانی هستند خیلی کمک می‌کردند که ما بتوانیم این برنامه‌ها را بگذاریم در سان پائولو یکی از کار‌های بزرگی که انجام شد و هنوز هم در واقع ادامه دارد این است که شرکت‌های ایرانی پاشون به نمایشگاه‌های بزرگ تجاری برزیل باز شد نمایشگاه‌ها محلی هستند که تجار از کشور‌های مختلف آنجا همدیگر را می‌بینند با همدیگر صحبت می‌کنند محصولشان را معرفی می‌کنند ما در حوزه سنگ‌های ساختمانی در حوزه بهداشت و درمان و دارو شرکت‌های ما در قالب پاویون در قالب نمایشگاه‌ها شرکت کردن در قالب بخش خصوصی خودشان را معرفی کردند ظرفیت‌هایشان را شناسانده‌اند در قالب فولاد به همین شکل در قالب معدن یک هیئت بزرگ معدنی با کمک اتاق بازرگانی آمدند آنجا در نمایشگاه معدن برزیل شرکت کردند و هنوز هم این ارتباطات و تماس‌ها ادامه دارد اینها باید ادامه پیدا کند و ما برسیم به یک روابط پایدار و مستمر با هدف حفظ بازارمان و گسترش بازار‌ها.
سوال: پس شما اینها را جدا از مشکلات مثل مشکلات زیرساختی حمل و نقلی پیمان سپاری که بهش اشاره کردند و بقیه مشکلات این چنینی نقل و انتقالات پول و اینها می‌بینید مقدم‌تر می‌بینید اینها را؟
قریبی: ببینید پیمان سپاری یک بخش سیاست گذاری دولت است که دولت با همان ساز و کاری که این را گذاشته آن را می‌تواند بردارد ولی حمل و نقل این شکلی نیست، اما وقتی که با شرکت‌های حمل و نقل صحبت می‌کنیم آنها هم توقع دارند که یک مقداری از تجارت قابل پیش‌بینی وجود داشته باشد تا آنها هم بتوانند خط‌های حمل و نقل مستمر و دائمی بگذارند ولی من می‌خواهم عرض کنم که فاصله و بحث مسافت چالش نیست فاصله بین چین و برزیل خیلی خیلی بیشتر از فاصله ایران و برزیل است چین و برزیل در سال ۲۰۰۰، ۳ میلیارد دلار تعامل تجاری داشتند الان رسیده به ۱۷۰ میلیارد یعنی بعد از ۲۳ سال رسیده به ۱۷۰ میلیارد دلار این نشان می‌دهد که حمل و نقل مانع نیست و چالش نیست حالا من مثال‌های دیگر هم دارم که مقایسه کنم که چقدر می‌تواند تجارت با این حوزه تجارت سودمندی باشد.
سوال: آقای عامریان شما پیمان سپاری را ابتدا عنوان کردید آقای قریبی بیشتر خود فعالیت بخش خصوصی را عنوان می‌کنند به عنوان اینکه منسجم و پایدار و با برنامه در آنجا حضور پیدا نکرده‌اند مهمترین چالش بیشتر این می‌بینند مقدم بر پیمان سپاری چقدر این را قبول دارید و به جز پیمان سپاری چه چالش‌های دیگری باعث شد که نتوانیم به همان ظرفیت‌هایی که هر دو بزرگوار در ابتدای برنامه اشاره کردید که می‌توانیم با این کشور‌ها واردات داشته باشیم برسیم؟
عامریان: ببینید صحبت‌های آقای دکتر قریبی در مورد زمانی است که ما در کشور این مشکلات را نداشته باشیم یعنی ما هم تجار ما هم تولید کنندگان ما مانند کشور‌های دیگر نه مشکل حمل و نقل داشته باشند نه مشکل پیمان سپاری داشته باشند نه مشکل بانکی داشته باشند بعد بیایند بنشینند و بگویند که ما الان می‌خواهیم فلان کار را بکنیم دقیقاً صحبت‌های آقای دکتر قریبی درست است و آن موقع تشکل به صورت قوی باید ورود بکند ولی ما الان مشکل اصلیمان این است که یک تولید کننده ما به این راحتی نمی‌تواند بلند شود ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیون هزینه کرایه هواپیمایش را بدهد هتل را بدهد بعد بلند شود آنجا در نمایشگاهی که اصلاً فرض کنید که می‌خواهد کالایش را ببرد حمل کند موفق نیست.
سوال: چه کار می‌کنند تجار شما؟
عامریان: ببینید این کشور‌ها فرض کنید ترکیه را مثال می‌زنم که بیش از دو میلیارد دلار صادرات دارد به برزیل کشور ترکیه زمانی که در نمایشگاه‌های کشور برزیل نمایشگاه‌های عمومی بزرگ است و تشکیل می‌شود می‌آید یک قسمتی از فضای نمایشگاهی را هزینه می‌کند به صورت غرفه بندی در اختیار تجارش قرار می‌دهد سوال دولت این کار را می‌کند عامریان حتی هزینه مسافرت هزینه هتل هزینه حمل آن کالا را هم بهشون پرداخت می‌کنند یعنی تجار ترکیه در نمایشگاه می‌گفتند که ما اصلاً از زمانی که در ترکیه هستیم کالا را تحویل می‌دهیم دیگر نمی‌بینیم تا زمانی که می‌آییم اینجا در غرفه برای ما چیده شده بعد تجار ما بعد از از چهار روز یا ۵ روز تجار ما وقتی خودشان کالا را می‌آورند آخرین روز نمایشگاه می‌مانند که اصلاً این کالایی که آورده‌اند باید چه کارش کنند باید ارزان بفروشند زیر قیمت و بعد برگردند ترکیه یا چین یا کشور‌های دیگر اصلاً فروش ندارند دولت آورده باز برش می‌گردانند اصلاً اجازه فروش آن کالا را نمی‌دهد دلایل خوبی هم دارد نمی‌گذارد بازار یک کالا خراب شود ولی کشور ما نه متاسفانه.
سوال: یعنی می‌گویید که ابتدا آن انسجام و هماهنگی در دل دولت ایجاد شده و بعد به بخش خصوصی‌شان رسیده؟
عامریان: دقیقاً در کشور ما نه اینطوری نیست متاسفانه حالا در ۲۰ سال پیش من یادم است سازمان توسعه تجارت بعضی مواقع کار‌هایی را انجام می‌داد ولی الان ما کمتر می‌بینیم هزینه‌ها را اعلام می‌کنند روی کاغذ شاید الان هم بنشینند می‌گویند که ما هزینه حمل و نقل می‌دهیم هزینه فلان را می‌دهیم ولی نه همین الان هیئت‌های.
سوال: یک سری از کارشناسان می‌گویند که خود بخش خصوصی باید پیشرو باشد بگوید که دولت بیاید خودش این فعالیت‌ها را برایش انجام بدهد آن ظرفیت باید در بخش خصوصی باشد تا اینکه دولت هم خودش بیاید و این تسهیلات و زیر ساخت‌ها را فراهم کند؟
عامریان: ببینید امروز به نظر من به هر تولید کننده‌ای اعلام بکنند که ما در فلان کشور نمایشگاه داریم برایتان غرفه گرفته‌ایم و کالایتان را بیاورید به راحتی قبول می‌کنند منتها اگر قرار به این باشد که هر روز بروند بست بنشینند جلوی در مدیر کل مثلاً سازمان توسعه تجارت که الان مشکل کشور ما واقعاً این است کشور‌های دیگر وقتی یک رئیس تشکل آقای دکتر قریبی هم درست فرمودند تشکل‌ها قوی‌ترین هستند و زمانی که یک مشکلی پیش می‌آید من می‌بینم که رئیس یک تشکل دقیقاً نیم ساعت بعد با وزیر مربوطه صحبت می‌کند مشکل را حل می‌کند کشور ما برای اینکه یک مشکلی را حل بکند ما تجار و تولید کنندگان یک ماه دو ماه از این پله‌ها می‌رویم بالا اگر وزارتخانه اگر راه بدهد وزارتخانه هم که راه نمی‌دهد بعد از یک ماه مشکلت حل نمی‌شود باید تازه بروید آشنا پیدا بکنید بروی وزیر را ببینی به محضی هم که حالا دیدید ۵ دقیقه تا ۱۰ دقیقه صحبت می‌کنی مشکل حل می‌شود، ولی ما نمی‌دانیم چرا اگر قرار بود حل شود همان یک ماه قبل حل نمیشه باید حتماً ۱۰ تا ۲۰ نفر را ورود بدهید تا بتوانید برسید به وزیر وزارتخانه‌های ما از جلوی درشان کسی وارد نمی‌تواند بشود یک بانک مرکزی داریم هر کسی مشکلی واقعا برایش پیدا می‌شود اصلاً نمی‌تواند ورود کند برود بگوید که مشکل من دارم یک بخشنامه‌ای را ۶ ماه است الان می‌خواهد اعلام بکند به بانک عامل ۶ ماه هنوز اعلام نکرده فقط یک تلفن است یک کارشناسی برمی‌دارد فقط جواب می‌دهد در دست اقدام این مشکلات همه تولید کنندگان است این مشکلات حالا گذشته از آن مشکلات تحریمی که داریم تحریمی‌ها باز به جای خودش این خود تحریمی که در کشور است اینها همه باعث می‌شود که تولید کنندگان ما نتوانند.
سوال: کدام بیشتر است تحریم یا این اتفاقی که دارید بهش اشاره می‌کنید؟
عامریان: به نظر من تحریم را حالا می‌شود یه کاری کرد، چون تولید کنندگان ما تجار ما ماشاالله زرنگ هستند بعد هرجوری شده تحریم را یه کاری می‌کنند منتها در کشور خود تحریمی اینقدر زیاد است این را نمی‌شود حل کرد حالا امیدواریم دولت چهاردهم از بدو ورودش واقعاً یک فکری بکنند که صادرات از این وضعیت بیاورند بیرون دولت ما همین فرش حالا خیلی نمونه‌های فرش داریم همچین می‌گیرد می‌گوید یا بدهید یا پیمان سپاری یا کلاً صادراتش را آورده رسانده به ۲۰ میلیون دلار نه دیگر دلاری وارد کشور می‌شود ۲ میلیون نفر هم الان در روستا‌های ما بیکار هستند.
سوال: آقای قریبی شما به عنوان اینکه خواهید راهکاری را ارائه کنید، چون اشاره کردید که بخش خصوصی باید تقویت شود تشکل‌ها باید قوی‌تر و منسجم‌تر وارد عمل شوند اگر بخواهید خودتان راه حل‌هایی اعمال کنید به عنوان کسی که روزی سفیر بوده و داشته کار می‌کرده در این حوزه فکر می‌کنید که ابتدا به ساکن دولت چهاردهم که حالا روی کار آمده مشخصا برای اینکه این چالش‌ها را حل کند از آن نکاتی که خودتان بهش اشاره کردید تا نکاتی که آقای عامریان در حوزه پیمان سپاری و زیرساختی حمل و نقلی بهش اشاره کردند کدام را باید در اولویت قرار بدهد و چه کاری مقدم‌تر است؟
قریبی: یک مقدار واقعا مربوط می‌شود به بخش حکمرانی و سیاستگذاری به نظر من یک مقداری باید ما تسهیل کنیم تجارتمان را از این قید و بند‌های خیلی زیاد که واقعاً بعضی وقت‌ها من خودم نگاه می‌کنم به مجموعه قیودی که وجود دارد برای تجار ما.
سوال: مثل؟
قریبی: ببینید شما دائماً دارد بخشنامه تولید می‌شود دائماً دارد اعداد کم و زیاد می‌شود یعنی اگر مثلاً یک رقمی برای تعرفه‌ای می‌گذارند این رقم خیلی خیلی کم پیدا می‌شود که ۶ ماه با ثبات بماند معمولا مدام تغییر می‌کند و این تغییرات.
سوال: اگر بشود به شکل تعرفه ما چند سال پیش قرار بود با کوبا موافقتنامه تجارت آزاد داشته باشیم با ونزوئلا صحبت‌هایی شد هیچ کدامش به نتیجه‌ای نرسید فکر می‌کنید اینها هم خودش می‌تواند چرا اتفاقات نیفتاد یا موارد مشابهی که مثلاً می‌توانست در مورد برزیل هم رخ بدهد؟
قریبی: حالا یکی از نکاتی که می‌خواهم اشاره کنم همین است ببینید ما باید در روابط خارجی وقتی صحبت از تجارت می‌کنیم خیلی مهم است و سایز کشور‌ها نگاه کنیم ما مثلاً فرضا هم که تجارت تعرفه ترجیحی با کوبا داشته باشیم نمی‌دانم چه چقدر می‌تواند مفید باشد یعنی این ظرفیت تجاری کشور‌ها را باید در نظر بگیریم یا مثلاً نیکاراگوئه یا امثالهم حالا با ونزوئلا خوشبختانه ظرف سال‌های اخیر اتفاقات خوبی افتاده به خاطر اینکه هر دو کشور تحریم بوده‌اند و توانسته‌اند در یک حوزه‌هایی با همدیگر همکاری کنند و هم‌پوشانی داشته باشند.
سوال: البته آمار چهار ماهه امسال خیلی آمار خوبی نبود؟
قریبی: حالا امسال را استثنا کنیم سال‌های قبل آمار خیلی خوبی داشتیم این می‌تواند ادامه پیدا بکند ولی شما این استثنا را بگذارید کنار برای بقیه یک جا‌ها اولاً که به طور کلی امیدوارم که در دولت چهاردهم به طور کلی سیاست این باشد که بخش خصوصی تقویت شود و دولت رقیب بخش خصوصی نباشد.
سوال: این تقویتی که دارید اشاره می‌کنید خورده شاید مفهوم کلی به نظر برسد مشخص‌تر دقیقاً باید چه اتفاقی بیفتد یعنی مثلاً دولت چه کار بکند که بخش خصوصی تقویت شود؟
قریبی: نگاه کنید من یک مثال خیلی عملیاتی بزنم فرض کنیم که یک پتروشیمی ما سالی می‌تواند یک میلیارد دلار تجارت داشته باشد خوب این پتروشیمی ما الان ترجیحش این است که جنس را هرچی که تولید می‌کند مناقصه بگذارد و هر کس که اومد بخرد و برای خودش بتواند صادر کند ما مثلاً اگر بیاییم آن تجاری که ظرفیت متوسط دارند یعنی توان اینکه مثلاً ۱۰۰ میلیون دلار را برای مدت سه ماه در اختیار پتروشیمی بگذارند و بتوانند بار را بگیرند ما نداریم ما بیاییم اینها مهلت بدهیم و بار را مثلاً در اختیارشان بگذاریم بعد از اینکه توانستند به مقصد برسانند بعد پولشان را ازشون بگیریم این فورجه زمانی مثلاً یک ماهه و دو ماهه شاید برای پتروشیمی ما خیلی تاثیرگذار نباشد ولی خیلی می‌تواند کمک کند که تاجر ما تقویت بشود و بتواند جنسش را به بازار هدف برساند و خودش در بازار هدف نقش آفرینی کند این مسئله خیلی مهم است که شما جنستان را می‌برید در بنادر بازار هدف آنجا یکجا واگذار می‌کنید یا خودتان وارد آزار می‌شوید وارد بازار می‌شوید و جنستان را به مصرف کننده نهایی می‌فروشید تفاوت اینها یک تفاوت خیلی زیاد و واقعاً قابل توجه است برای تاجر ما، ما به این شکل می‌توانیم تجارمان را در دوره یک ساله تقویت بکنیم در بخش‌های مختلف و این تجار بتوانند خودشان نقش آفرینی بکنند و
بعداً بتوانند همین نقش را ادامه بدهند هم تولید کننده ما اطمینان از این دارد که هرچه بیشتر تولید کند تاجر ما آمادگی این را دارد که خریداری بکند و هم تاجر ما می‌تواند آن ظرفیت را داشته باشد که در بازار‌های هدف نقش آفرینی داشته باشد صرفاً نقش دلال و واسطه از این پتروشیمی‌ها بگیرد و برساند به مقصد به دست تاجر برزیلی مثلاً بدهد نه خودش فرود کند به بازار و شروع کند در بازار با مصرف کننده نهایی کار کند.
سوال: آقای عامریان شما راهکاهایتان چیست و فکر می‌کنید اولین کاری که دولت چهاردهم باید انجام بدهد در حوزه تقویت تجارت خارجی باید چه کاری باشد؟
عامریان: ببینید الان به خاطر مشکلات تحریم وقتی کشتی وارد نمی‌شود تجار ما به خاطر این مسئله هر کس از طریق کاری که خود آن تجار یا تولید کننده می‌کند مجبور است که کانتینرش را بارگیری کند از طریق جبلعلیا حالا بنادر دیگر کراست استاف کند حالا هزینه زیادی دارد دولت اگر بیاید اینها را یکپارچه کند حالا درست است که کشتی‌های دیگر نمی‌آیند ولی حداقلش این است که می‌تواند فرض کنید کشور‌های رقیب برای یک کانتینر ۴۰ فوت برای یک مسیر مثلاً تا برزیل که ۳۰ روز تا ۳۵ روز است ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ دلار می‌دهند تولید کنندگان ما الان این را ۸۰۰۰ دلار پرداخت می‌کنند یا بیشتر در کراستاف جنسشان گم می‌شود دما کم و زیاد می‌شود کیفیت پایین می آید.
سوال: باید چه کار کنیم با این قضیه چطوری باید حل شود، چون اشاره می‌کنید به تحریم و اینها؟
عامریان: چند تا از شرکت‌های فورواردری را به نظر من که دولت نظارت می‌کند تمام این کار‌ها را در بنادر به صورت کشتی‌هایی که می‌آیند چارتر می‌کنند انجام بدهند، چون ما کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران را داریم که انجام می‌دهد ولی به تمام بنادر کشور‌های دیگر نیستند اگر کشور فورواردی را دولت حمایت کند حالا من عرض می‌کنم که چطور می‌آید تمام کانتینر‌هایی که قرار است حمل شود با آن شرکت هماهنگ می‌کنند و آن حمل می‌کند دیگر خیالش راحت است ۲ ما در توسعه تجارت سازمان توسعه تجارت همیشه اعلام می‌کند ما نصف هزینه‌های حمل و نقل را به عنوان کمک حمایتی به صادرکنندگان پرداخت می‌کنیم بیاید آن هزینه مازادی که ما داریم ۴۰۰۰ دلار ۳۰۰۰ دلار آن را مستقیم به آن شرکت فورواردری پرداخت کند.
سوال: الان پرداخت می‌شود؟
عامریان: الان که پرداخت نمی‌شود.
سوال: آخرین باری که شما خودتان به عنوان صادر کننده گرفتید کی بوده؟
عامریان: چیزی که من دارم می‌بینم و از بچه‌ها سوال می‌کنم الان در این یکی دو سال دریافت نکرده‌اند ولی نه اینکه گفته‌اند نمی‌دهیم فقط قول می‌دهند و می‌گویند که پرداخت می‌کنیم الان اگر هم اعلام کنند می‌گویند که نه ما پرداخت می‌کنیم.
سوال: در آخرین برنامه‌ای که در اینجا حضور داشتند در خصوص این مشوق‌ها گفتند که بیشترش بودجه‌هایش نرسیده ولی هزینه‌هایی که برای نمایشگاه‌ها می‌دادند آقای قنادزاده اگر اشتباه نکنم در همین برنامه آمدند و عنوان کردند که بودجه‌هایش عمدتاً نمی‌رسد و نمی‌شود برای همه کشور‌ها این کار‌ها را کرد؟
عامریان: از سال ۹۱ خود شرکت من بیش از یک میلیون دلار از بابت جوایز صادراتی طلب دارد و هنوز پرداخت نکردند و هرجا می‌شینند می‌گویند که ما تسویه کرده‌ایم خیلی شرکت‌ها اینطوری هستند همه هستند ببینید در مورد این زیرساخت‌هایی که گفتیم برای بنادر ۲ در مورد تشکیل نمایشگاه مهمترین کار این است ما تولید کنندگانی داریم خوب تمام هزینه‌هایشان را صرف تولید می‌کنند حالا اگر فرض کنید می‌خواهند بیاییم بگوییم که برزیل را شروع کنید اول بعد مسافت است آشنایی ندارند زمان پرتقالی شاید صحبت می‌کنند یکم برایشان سخت است دولت یا سازمان توسعه تجارت به نظر من بایستی هر سال بیاید در آن نمایشگاهی که به صورت عمومی است فضا را بگیرد عین کشور‌های دیگر تمام کانتینر‌هایی که لازم است را خودش بگیرد و حمل کند دیگر دغدغه‌ای برای تولید کننده نداشته باشد مطمئناً ما خیلی قرارداد‌های خوبی را خواهیم داشت و خود من شرکت من یادم است من سال ۷۹ از طریق یکی از شرکت‌هایی که نمایشگاه‌هایی که سازمان توسعه تجارت در سال ۷۹ در برزیل شهر سان پائولو تشکیل داد من اولین بار در آنجا شرکت کردم و کارم را در این ۲۵ سال یعنی آن شد سکوی پرش برای من شاید آن نمایشگاه نبود هیچ وقت من هم نمی‌رفتم و کارم را یک جور دیگری انجام می‌دادم.
سوال: در خصوص خط کشتیرانی خاطرم است که آقای قنادزاده و سازمان توسعه تجارت نماینده‌هایشان اینجا بودند وعده‌هایی دادند در گزارش هم دیدیم که خطوط کشتیرانی منظم داشته باشیم بعد از آن خطوط هوایی منظم و پرواز‌های منظم و سر ساعت داشته باشیم اینها چقدرش محقق شد؟
عامریان: در مورد آمریکای جنوبی که اصلاً محقق نشده فقط ونزوئلا رو گفته‌اند ما حتی یک زمانی درخواست کردیم و گفتیم که اگر کشتی دارید که دارد به ونزوئلا می‌رود از همان ور به برزیل بیاید کانتینر هم بکند ما الان هر هفته فکر می‌کنم بیش از ۴۰۰ تا ۵۰۰ کانتینر داریم از برزیل دارد می‌آید به سمت ایران اگر یک کشتی که همان فله بر‌ها هستند اگر بخواهند کار بکنند می‌شود یعنی خیلی سخت نیست همان‌ها را بتوانند تجهیز بکنند ۵۰۰ کانتینر بگذارند اینها شروع بکنند به حمل و نقل برخی از مسیر‌هایی که ما زیاد کانتینر داریم ۴ تا ۵ سال است ولی انجام نداده‌اند یک موضوعی است که من اگر اجازه بدهید می‌خواهم اگر وقت است در مورد کشاورزی سرزمینی که اول برنامه شد ببینید برزیل یکی از کشور‌هایی است که زمین‌های کشاورزی خیلی خوبی را دارد به اتفاق خود آقای دکتر قریبی بود که جلساتی را گذاشتیم با وزیر کشاورزی ایالت‌های شمالی در آنجا توافق کردیم حول و حوش ۵۰۰ هزار هکتار زمین کشاورزی شان را تجار ما خریداری بکنند حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد تجار ما رو داشته باشند بقیه را با سود کم بانک برزیلی در اختیارشان بگذارد من همین جا باز از دوستان و کشاورزانی که می‌خواهند کشاورزی فراسرزمینی داشته باشند.
سوال: خیلی از کشاورزی فراسرزمینی صحبت می‌کنی ولی این اتفاق آنطور که باید و شاید موفق نشده در مورد برزیل هم همینطور؟
عامریان: به خاطر این است که ما قوانین خیلی خوبی را در کشور نداریم الان مهمترین مشکلی که داریم در ارسال ارز است که بانک مرکزی تا امروز هیچ توافقی را نکرده.
سوال: آقای قریبی جمع‌بندی شما را داشته باشیم خاطرم است که سال گذشته در گزارش هم بهش اشاره شد ۳۵ تا ۳۶ سند همکاری فقط با ونزوئلا داشتیم اینها چقدر می‌تواند کمک کننده باشد به اینکه تقویت کند تجارت بین ما و کشور‌هایی مثل ونزوئلا و بقیه کشور‌هایی که آمارش را اینجا با هم دیدیم؟
قریبی: من حتماً سوال جناب عالی را پاسخ می‌دهم ولی قبلش اجازه بدهید راجع به حمل و نقل یک تیکه کوچک را بگویم بینید در بحث حمل و نقل من فکر می‌کنم که شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران یک مقدار باید به تجار ما سوبسید بدهد یعنی ما نمی‌توانیم همه شرایط خودمان را خاص فرض کنیم ولی موقعی که می‌خواهیم مثلاً با تاجر ایرانی حمل کالا را حساب کنیم کاملاً با قیمت‌های بین‌المللی و مرسوم کار کنیم یک مقداری این نگاه شرکت‌های لجستیکی ما و حمل و نقلی ما بایستی نگاه حمایت گرایانه باشد و تا اونجایی که می‌توانند کمک بکنند که تجار ما در بازار هدف بتوانند حضور و نفوذ پیدا کنند این قسمت اول در قسمت دوم واقعیتش من نگاهم نسبت به این اسنادی که بین دولت‌ها منعقد می‌شود خیلی نگاه منفی است یعنی دائماً اعلام می‌شود که ما با فلان کشور فلان سند را ولی هیچ وقت گفته نمی‌شود که چقدر در اجرای این اسناد موفق بوده‌ایم این نکته خیلی نکته مهمی است یک مقداری برخی از بخش‌های دولتی حالا اشاره می‌کنم برخی از بخش‌های دولتی فکر می‌کنند که تعداد اسنادی که امضا می‌شود این مثلاً یک توفیق است ولی به نظر من نتایج حاصل از آن اسناد باید ارزیابی شود این خیلی نکته مهمی است و نکته بعدیش که باز اشاره می‌کنند برخی از اسناد هستند اسناد اساسی هستند مثلاً موافقتنامه تجارت ترجیحی با برزیل اگر کار شود این می‌تواند واقعاً تحول ایجاد کند در روابط دو طرف ولی اگر یک یادداشت تفاهمی احیاناً بین دو بخش امضا شود خیلی نمی‌تواند تحول ایجاد کند ما باید برویم سراغ اسنادی که ایجاد تحول می‌کنند و می‌توانند آمار و ارقام را به صورت اساسی تغییر بدهند.
سوال:آقای عامریان نکاتتان راجع به موافقتنامه‌های تجارت ترجیحی که به قول آقای قریبی می‌تواند یک تحول ایجاد بکند نظرتان چیست؟
عامریان: ببینید من اینجا خواهش می‌کنم این موافقت‌نامه‌ها فقط صرفه گرفتن عکس برای دولتی‌هایمان نباشد و فقط اینکه بخواهند آمار اعلام کنند واقعاً همین است من دیدم به محض اینکه موافقت‌نامه‌ای امضا می‌شود تا یکی دو روز اخبار فضای مجازی فقط اعلامش می‌کند ولی بعد از آن هیچ اتفاقی نمی‌افتد.
سوال: یعنی اینکه هیچ هیچ است یا اینکه کم است؟
عامریان: من در حوزه خودم ندیده‌ام که موافقت نامه‌ای انجام شد در حوزه برزیل که ما ندیدیم فقط البته یک جا شما اعلام کردید در مورد کوبا ما، چون خیلی صادرات و واردات مان با کوبا زیاد نیست هر چقدر موافقتنامه بنویسیم اتفاق نمی‌افتد یک موضوعی را من دو سال است که پیگیر این بودیم که میوه‌های ما مانند سیب و انار و کیوی را به برزیل صادر کنیم الان دو سال فکر می‌کنم است که پیگیرش هستیم که وزارت جهاد کشاورزی آنالیز را خواسته که به کشور برزیل اعلام کند برای اینکه بتوانند یک پروتکلی را انجام بدهند در این دو سال هنوز انجام نشده.
سوال: پیگیری می‌کنید چه پاسخی می‌گیرید یعنی چقدر طول می‌کشد؟
عامریان: به ما می‌گویند که ما اعلام کرده‌ایم و اعلام می‌کنیم ولی چیزی که مشهود است نه تا الان فعلاً اعلام نشده اگر شده بود اولین صادرات‌هایمان شروع‌می‌شد من یک موضوعی که گفتم ببینید سال ۹۷ بحث من فقط دولت نبود از سال ۹۷ از دولت دوازدهم این مشکل را داشتیم دولت سیزدهم و امیدواریم دولت چهاردهم یعنی من صحبتی که کردم فقط دولت سیزدهم نبود از دولت دوازدهم این اتفاق پیمان سپاری را داشتیم.
source