گیلانشاه خاردار یا پرستوآبزی خاردار یک گونه پرنده از خانواده گیلانشاهان (Scolopacidae) است که به گروه پرندگان آبزی و کنارآبزی تعلق دارد. این پرنده بیشتر در مناطق مرطوب، کنار تالاب‌ها، باتلاق‌ها و سواحل یافت می‌شود. گیلانشاه خاردار از ویژگی‌های زیر برخوردار است:
مشخصات ظاهری
- اندازه: متوسط، با طولی حدود 25 تا 30 سانتی‌متر.
- رنگ‌بندی: پرهای قهوه‌ای یا خاکستری با خطوط یا خال‌های تیره، که به استتار در محیط‌های طبیعی کمک می‌کند.
- منقار: بلند و کمی خمیده، که برای جستجوی غذا در گل‌ولای استفاده می‌شود.
- پاها: بلند و زرد یا سبز رنگ.
زیستگاه
- معمولاً در مناطق تالابی، ساحلی، مرداب‌ها و رودخانه‌ها زندگی می‌کند.
- در فصل‌های مهاجرت، این پرنده ممکن است در مناطقی دورتر از زیستگاه طبیعی‌اش مشاهده شود.
تغذیه گیلانشاه خاردار
- عمدتاً از بی‌مهرگان کوچک مانند کرم‌ها، حشرات آبزی و نرم‌تنان تغذیه می‌کند.
- منقار حساس این پرنده برای پیدا کردن غذا در بسترهای گلی و مرطوب بسیار مؤثر است.
رفتار و تولیدمثل
- معمولاً در گروه‌های کوچک دیده می‌شود.
- در زمان تولیدمثل، لانه‌سازی در مناطق خشک‌تر انجام می‌شود و تخم‌های این پرنده به رنگ‌های خالدار هستند که با محیط اطراف تطابق دارند.
اهمیت اکولوژیکی گیلانشاه خاردار
گیلانشاه خاردار نقش مهمی در کنترل جمعیت بی‌مهرگان و حفظ تعادل اکوسیستم تالابی ایفا می‌کند. همچنین، به عنوان یک شاخص زیستی برای سنجش سلامت محیط‌های آبی شناخته می‌شود.
این پرنده در ایران نیز یافت می‌شد (به‌ویژه در تالاب‌های شمال کشور مانند تالاب انزلی و سایر مناطق تالابی استان گیلان) که حالا دیگر منقرض شده است.
source