فرزین: سوئیفت را کنار گذاشتیم / دلار را از مبادلات با روسیه کامل حذف کردیم/ تراکنش ۳۵ همتی صرافی‌های رمزارز

محمدرضا فرزین رییس‌کل بانک مرکزی در یازدهمین همایش سالانه بانکداری نوین و نظام‌های پرداخت به تشریح سیاست‌های جدید بانک مرکزی در این حوزه پرداخت و اظهار داشت: برای من به‌عنوان رییس بانک مرکزی این همایش فرصتی برای مرور سیاست‌ها و تبیین مسیر آتی است؛ تمام مطالب را بررسی خواهیم کرد، ان‌شاءالله از دانشی که در اینجا ارایه می‌شود در سیاست‌گذاری‌های‌مان استفاده خواهیم کرد.

وی با بیان اینکه نظام بانکی از مجموعه‌ای نقاط قوت و ضعف برخوردار است؛ تصریح کرد: فناوری‌های دیجیتال از نقاط قوت این نظام است؛ شبکه شتاب ایران با پرداخت زیر ۲ ثانیه یکی از قوی‌ترین شبکه‌های پرداخت منطقه است.

او با بیان اینکه “به‌زودی ریال دیجیتال کار خود را شروع می‌کند. “؛ ادامه داد: توسعه بانکداری نوین وظیفه بانک مرکزی در تمام دنیاست ما هم در بانک مرکزی ایران تلاش می‌کنیم این وظیفه را به‌درستی انجام دهیم.

رییس‌کل بانک مرکزی ضمن اشاره به تعاملات بانکی در فضای بین‌الملل؛ گفت: به‌دلیل تحریم بیشترین چالش را در این حوزه داریم، ولی با تلاشی که در سال‌های گذشته صورت گرفته اقدامات خوبی انجام شده است که باید ادامه یابد. یکی از اقدامات طراحی سامانه «ACUMER» است که متعلق به آسیاست، تلاش کردیم در مدیریت تحریم از این ابزار حداکثر استفاده را کنیم، با هندوستان و پاکستان و سایر کشور‌های عضو اتحادیه همکاری کنیم، به‌جای سوئیفت این سامانه را طراحی کردیم که الآن کار می‌کند.

او تصریح کرد: پس از برتون وودز برخی از کشور‌های آسیایی برای مقابله با این تصمیم اتحادیه پایاپای آسیایی را تشکیل دادند، اما به‌دلایل مختلف این اتحادیه در سال‌های اخیر فعالیت آن‌چنانی نداشت. در همان زمان دبیرخانه این اتحادیه در ایران مستقر شد و با توجه به این مسئله در سال‌های اخیر این اتحادیه را فعال کردیم و تعاملات خود را با کشور‌های عضو این اتحادیه از جمله هند و پاکستان ارتقا دادیم. به‌جای سوئیفت برای اعضا سامانه بانکی جدیدی با نام ACUMER را استفاده کردیم که مبتنی بر استاندارد‌های سوئیفت طراحی شده است، اما تحریم‌ناپذیر است.

* سوئیفت را کنار گذاشتیم/ دلار را از مبادلات با روسیه کامل حذف کردیم

فرزین با اعلام اینکه “سوئیفت را کنار گذاشتیم و ACUMER را جایگزین کردیم؛ از ۱۰ مهر ماه سال جاری این سامانه را به‌صورت جدی عملیاتی کرده‌ایم. “؛ گفت: امیدواریم بتوانیم آن را توسعه دهیم و با استفاده از آن روابط و تعاملات خود را با کشور‌های عضو اتحادیه پایاپای آسیایی گسترش دهیم.

رییس‌کل بانک مرکزی همچنین اظهار داشت: بریکس را هم تقویت کردیم. بریکس سهم بزرگی در تجارت جهانی دارد که در ابتدای راهش است. الآن استراتژی بریکس تا سال ۲۰۲۵ در ۴ محور بنا شده است که فرصت را برای ما فراهم می‌کند استفاده کنیم؛ اولین محور افزایش سهم ارز‌های محلی است.

وی با بیان اینکه “چین و روسیه به این سمت حرکت کرده‌اند. “؛ گفت: باید بتوانیم تسویه را با ارز‌های بریکس انجام دهیم. دومین مورد سامانه‌ای در نظام‌های پرداخت است. یک پلت‌فرم تسویه برای پرداخت‌های برون‌مرزی راه‌اندازی شده که فعلاً در مرحله مقدماتی است، این فرصت خوبی است که بتوانیم تعاملاتمان به‌ویژه در حوزه تسویه را از این طریق انجام دهیم.

او ادامه داد: اتصال شبکه پرداخت به روسیه یکی دیگر از برنامه‌هایمان بود که اخیراً شتاب به میر روسیه وصل شد و تعدادی از بانک‌ها وصل شده‌اند، سامانه درحال کارکردن است، ولی چون شروع کار است کند است، ولی به‌مرور زمان بیشتر روی این سامانه کار می‌کنیم. فاز دوم امکان استفاده گردشگران روسی در فروشگاه‌های ایران است امیدواریم در زمستان این را افتتاح کنیم. فاز سوم بهره‌مندی گردشگران ایرانی از پوز روسیه است که امیدواریم ابتدای سال آینده این مدل را عملیاتی کنیم.

فرزین با ابراز اینکه “امیدواریم این مدل را با سایر کشور‌ها هم عملیاتی کنیم. “؛ اضافه کرد: با روس‌ها پیمان روسی بستیم؛ کاملاً دلار را حذف کردیم و ریال و روبل را جایگزین کردیم.

* شروع آزمایشی ریال دیجیتال در کیش/ ۳ بانک ریال دیجیتال استفاده می‌کنند

رییس‌کل بانک مرکزی به توسعه ریال دیجیتال و استقرار نظام هوشمند اشاره و تصریح کرد: بانک مرکزی به‌موقع در این حوزه ورود کرده است؛ خیلی از کشور‌ها از ریال دیجیتال استفاده می‌کنند که می‌تواند کارآیی نظام مالی کشور را افزایش دهد. برخی کشور‌ها در مرحله تحقیقات هستند و وارد مرحله آزمایشی شده‌اند و ما هم در این مرحله هستیم و وارد آزمایشی شدیم و الآن در کیش این کار را انجام می‌دهیم.

به‌گفته فرزین؛ ریال دیجیتال در بانک‌های ملت؛ تجارت و ملی درحال استفاده است و در آینده ۵ بانک دیگر به آن اضافه خواهد شد.

او درباره رمزپول‌ها و سیاستگری بانک مرکزی در این حوزه گفت: امروزه رمزپول‌ها در جهان توسعه سریع و شتابانی دارند که استفاده متفاوتی از آن‌ها می‌شود، قاعده‌گذاری در این حوزه کار بسیار سختی است، تمام کشور‌ها در این حوزه در ابتدا با مشکل مواجه شدند، ابتدا تجارت شکل می‌گیرد و بعد مقررات تدوین می‌شوند، این اتفاق در کشور ما هم افتاده است، الآن با بازار بزرگی روبه‌رو هستیم، ولی مقررات منسجمی در این حوزه نداریم.

* چه‌کسی مسئول مقررات رمزارز است؟ / تراکنش ۳۵ همتی صرافی‌های رمزارز

رییس‌کل بانک مرکزی در همین ارتباط تصریح کرد:، چون تحریم هستیم باعث می‌شود از این ابزار در تجارت بین‌المللی استفاده بیشتری کنیم در مواد ۴؛ ۲۴؛ ۵۹ و ۶۴ قانون جدید بانک مرکزی به تدوین مقررات رمزپول‌ها توسط بانک مرکزی اشاره شده است و ما هم در این راستا در تلاش هستیم.

وی نهاد‌های امین را بحث مهمی در این حوزه دانست و ادامه داد: مقررات نهاد امین حتماً باید تدوین شود؛ نظارت بر کارگزاران رمزپول چطور باید باشد؟ الآن ۲۱۸ کارگزار داریم. ۱۰ میلیون تراکنش ماهانه شکل می‌گیرد که رقمی حدود ۳۵ همت حجم معاملاتشان است.

*قوانین رمزپول به‌زودی در هیئت عالی تصویب می‌شود و خیالمان راحت می‌شود

فرزین با تأکید به اینکه “مقررات رمزپول باید تدوین شود و اگر ورود نکنیم در مدیریت پول در بانک مرکزی به مشکل می‌خوریم. “؛ افزود: جلسات خوبی در این زمینه طی ۶ ماه گذشته داشتیم، دستگاه‌های مختلف باید در حوزه‌های مختلف ورود کنند. قوانین ماینینگ در وزارت صمت تدوین می‌شود. مقررات رمزپول تهیه شده است و به‌زودی در هیئت عالی مطرح و تصویب می‌شود و خیال ما به‌عنوان سیاستگذار و مقام ناظر در این حوزه راحت می‌شود.

رییس‌کل بانک مرکزی در ادامه با ابراز اینکه “مشکل تاریخی در بانک مرکزی در حوزه نظارت داریم. “؛ گفت: در قانون جدید اشخاص تحت نظارت بانک مرکزی توسعه یافته است. بانک مرکزی باید مدل مشخص برای نظارت بر این‌ها داشته باشد، نظارت بانک مرکزی یا آف‌ساید بوده یا آن‌ساید.

او یکی از مشکلات را استاندارد‌های ناهمگون بین بانک‌ها دانست و گفت: خواهش می‌کنم روی این موضوع متمرکز شوید و شرکت‌هایی که می‌توانند به نظارت هوشمند ما کمک کنند؛ وارد شوند، باید این مشکل حل شود.

*افزایش حملات سایبری به نظام بانکی در ۲ سال اخیر

فرزین ارتقای سطح امنیت را مهم دانست و ادامه داد: در دو سال اخیر حملات سایبری به شبکه بانکی افزایش یافته است و مجبوریم پایداری شبکه را افزایش دهیم، اقداماتی انجام شده است، ولی کافی نیست.
 
او از دریافت مجوز امضای الکترونیک در ۳۰ آبان ماه خبر داد و گفت: این موضوع به کاهش مراجعات حضوری هم کمک خواهد کرد.
 
رییس‌کل بانک مرکزی درباره هوش مصنوعی هم گفت: مرکزی در این حوزه در بانک مرکزی راه‌اندازی شده است؛ برای تمام پیشرفت‌هایی که دنبالش هستیم باید از هوش مصنوعی استفاده کنیم، نظارت ما بر موضوعات پولشویی با هوش مصنوعی تقویت می‌شود.