حجم وابستگی اروپا به گاز روسیه چقدر است؟چه جایگزین‌هایی وجود دارد؟/الجزیره

شفقنا-عرضه گاز روسیه به اروپا از روز گذشته (چهارشنبه) از طریق اوکراین با انقضای قرارداد ترانزیت 5 ساله فعلی بین مسکو و کییف متوقف شد؛ امری که بیانگر از دست دادن تقریب کامل بازار گاز اروپا از سوی روسیه است که روزی بر آن تسلط داشت.

به گزارش شفقنا به نقل از الجزیره، بقیه کشورهایی که گاز روسیه را خریداری می‌کنند – مانند اسلواکی، جمهوری چک و اتریش – منابع جایگزینی را آماده کرده‌اند و تحلیلگران معتقدند به دلیل توقف صادرات گاز روسیه، انتظار تأثیر قابل‌توجهی بر بازار ندارند.

موضع کمیسیون اروپا

کمیسیون اروپا تاثیر توقف صادرات گاز روسیه به اروپا از طریق اوکراین در روز چهارشنبه گذشته را کم اهمیت داننست و گفت که توقف صادرات گاز در اول ژانویه قابل انتظار بود و اتحادیه اروپا برای آن آمادگی دارد.

سخنگوی کمیسیون اروپا گفت: زیرساخت گاز اروپا به اندازه کافی انعطاف‌پذیر است تا گاز را از مبدا غیر روسی به اروپای مرکزی و شرقی از طریق مسیرهای جایگزین تامین کند.”

وی افزود: اتحادیه اروپا از سال 2022 با ظرفیت‌های جدید واردات LNG تقویت شده است.

کمیسیون اروپا پیش از این انتظار داشت که تأثیر توقف عرضه گاز روسیه محدود باشد چرا که 14 میلیارد متر مکعب گاز وارداتی از مسیر اوکراین می‌تواند به طور کامل با واردات گاز طبیعی مایع و خطوط لوله غیرروسی از طریق مسیرهای جایگزین جبران شود.

کمیسیون اروپا تصریح کرد  انعطاف‌پذیری سیستم گاز اتحادیه اروپا در سال‌های اخیر از طریق ابتکاراتی مانند اهداف پرسازی مخازن گاز، اقدامات بهره‌وری انرژی، استفاده انرژی‌های تجدیدپذیر و اقدامات داوطلبانه بهبود یافته است.

واردات گاز مایع  اروپا از روسیه

واردات گاز طبیعی مایع وارداتی از روسیه در سه ماهه سوم سال 2024 نسبت به سه ماهه اول سال 2021، 2 درصد افزایش یافته است، اما به دلیل افزایش قیمت‌ها، ارزش آن در این دوره 150 درصد افزایش یافته است.

سهم روسیه در صادرات LNG به اتحادیه اروپا از 12 درصد در سه ماهه سوم سال 2022 به 10 درصد در سه ماهه سوم سال 2023 کاهش یافت، اما در سه ماهه سوم سال 2024 دوباره به 20 درصد افزایش یافت.

طبق داده‌های یورواستات، بیشترین سهم در سه ماهه سوم سال 2024 برای ایالات متحده با 35 درصد بود.

واردات گاز مایع اروپا از روسیه و دیگر کشورها

در سال 2023، سهم گاز روسیه از طریق خطوط لوله صادرات اتحادیه اروپا از بیش از 40 درصد در سال 2021 به حدود 8 درصد در سال 2023 کاهش یافت.

درخصوص صادرات گاز از طریق خط لوله و LNG، روسیه کمتر از 15 درصد از کل واردات گاز اتحادیه اروپا را به خود اختصاص داده است.

این کاهش وابستگی اروپا به گاز روسیه در نتیجه افزایش شدید واردات LNG از سایر مقاصد و کاهش عمومی مصرف گاز در اتحادیه اروپا رخ داد.

واردات اتحادیه اروپا در سال گذشته (آخرین داده‌های سالانه موجود) بر این اساس بوده است:

نروژ: 30.3 درصد یا 87.8 میلیارد متر مکعب.

ایالات متحده: 19.4٪، 56.2 میلیارد متر مکعب.

روسیه (از طریق خطوط لوله و به صورت مایع): 14.8 درصد یا 42.9 میلیارد متر مکعب.

کشورهای شمال آفریقا: 14.1 درصد یا 41 میلیارد متر مکعب.

بریتانیا: 5.7٪، 16.6 میلیارد متر مکعب.

قطر: 5.3 درصد، 15.5 میلیارد متر مکعب.

سایر کشورها: 10.3 درصد یا 29.9 میلیارد متر مکعب.

منبع: الجزیره