شفقنا – تحقیقات جدید از دانشگاه نورثایسترن نشان میدهد که رژیم غذایی ممکن است تأثیر بیشتری نسبت به ژنتیک در خطر ابتلا به بیماری آلزایمر داشته باشد.
به گزارش سرویس ترجمه شفقنا، این مطالعه که در مجله BMC Neuroscience منتشر شده است، فاش کرده که رژیم غذایی پرچرب و پرقند منجر به کاهش شناختی قابل توجه در برخی از سوژههای آزمایشی شد—به ویژه در موشهای نری که خطر ژنتیکیِ این بیماری را نداشتند.
نتایج شگفتانگیز: تأثیر رژیم غذایی بر سلامت مغز
این مطالعه که توسط پروفسور کریگ فریس، استاد روانشناسی و مهندسی زیستی رهبری شد، با هدف درک چگونگی تعامل رژیم غذایی و ژنتیک در خطر ابتلا به آلزایمر انجام شد. محققان موشهای نر و ماده را مطالعه کردند که برخی از آنها حامل ژنی مرتبط با خطر بالاتر آلزایمر بودند (شبیه به ژن APOE4 در انسان).
تمام موشها به مدت چهار ماه با رژیم غذایی پرچرب و پرقند تغذیه شدند که شامل:
– نزدیک به ۵۰٪ کربوهیدرات، که ۳۴٪ آن از شکر (ساکاروز) بود.
– ۲۱٪ چربی.
– ۱۷٪ پروتئین.
محققان انتظار داشتند که موشهای مادهای که دارای عامل خطر ژنتیکی بودند، بیشترین کاهش شناختی را نشان دهند، که این موضوع مشابه روند انسانی است که در آن زنان حامل ژن APOE4 خطر بیشتری برای ابتلا به آلزایمر زودرس دارند.
با این حال، بزرگترین شگفتی زمانی بود که دادهها نشان دادند:
– موشهای نری که خطر ژنتیکی برای آلزایمر نداشتند، بیشترین مشکلات شناختی را داشتند.
– این موشها در تستهای ماز عملکرد ضعیفی داشتند، که نشاندهنده نقص در یادگیری و حافظه بود.
– اسکنهای مغزی آنها افزایش اتصالات عصبی در مناطقی مرتبط با مصرف غذا و متابولیسم را نشان داد.
فریس نتایج شگفتانگیز را اینگونه خلاصه کرد: این موشهای معمولی بودند که با خوردن غذاهای ناسالم (مشابه مکدونالدز) همه مشکلات را داشتند.
تصویربرداری مغزی تغییرات غیرمنتظره را نشان میدهد
با استفاده از اسکنهای MRI سهبعدی مغز، محققان ۱۷۳ منطقه مختلف مغز را تحلیل کردند تا ببینند رژیم غذایی پرچرب و پرقند چگونه بر مدارهای عصبی موشها تأثیر گذاشته است. موشهای نری که ژن آلزایمر نداشتند، نشان دادند:
– اتصال بیش از حد در سراسر مغز، به ویژه در هیپوکامپ (منطقهای حیاتی برای حافظه).
– تغییرات قابل توجه در اتصالات مخچه، منطقهای از مغز که با رفتار تغذیهای مرتبط است.
– اختلال در مسیرهای دوپامین، که ممکن است در کاهش شناختی نقش داشته باشد.
این یافتهها از این ایده حمایت میکنند که رژیم غذایی بر ساختار و عملکرد مغز تأثیر میگذارد و ممکن است خطر آلزایمر را افزایش دهد—حتی بدون استعداد ژنتیکی.
ارتباط بین رژیم غذایی، جریان خون و آلزایمر
این مطالعه به شواهد فزایندهای اضافه میکند که بیماری آلزایمر به شدت با سلامت عروقی مرتبط است. فرضیه سنتی «آمیلوئید بتا» (که پیشنهاد میکرد تجمع پروتئین در مغز باعث آلزایمر میشود) در سالهای اخیر به طور گستردهای رد شده است. در عوض، محققان اکنون بر این باورند که جریان خون ضعیف به مغز یک عامل اصلی در تخریب عصبی است.
فریس توضیح میدهد که «سالها پیش، آنها گفتند که همه چیز مربوط به تجمع آمیلوئید بتا در مغز است، اما آن نظریه کنار گذاشته شده است. علم اکنون به سمت بیماریهای قلبی عروقی به عنوان یک عامل کلیدی حرکت میکند.»
این بدان معناست که عوامل سبک زندگی مانند رژیم غذایی و ورزش ممکن است در پیشگیری از آلزایمر مهمتر از ژنتیک باشند.
این موضوع برای پیشگیری از آلزایمر چه معنایی دارد؟
این مطالعه نشان میدهد که:
– یک رژیم غذایی نامناسب میتواند بر عملکرد مغز تأثیر منفی بگذارد، حتی در افرادی که خطر ژنتیکی ندارند.
– تغییرات مرتبط با رژیم غذایی در اتصالات مغزی ممکن است به کاهش شناختی کمک کند.
– سلامت عروقی، نه فقط ژنتیک، نقش کلیدی در خطر آلزایمر دارد.
برای انسانها، این موضوع اهمیت موارد زیر را تقویت میکند:
– مصرف یک رژیم غذایی متعادل با قندهای فرآوریشده و چربیهای ناسالم کم.
– حفظ سلامت قلبی عروقی خوب از طریق ورزش و انتخابهای سالم سبک زندگی.
– درک این موضوع که خطر آلزایمر صرفاً ژنتیکی نیست—انتخاب سبک زندگی مهم است.
تحقیقات آینده بررسی خواهند کرد که آیا تغییرات رژیم غذایی میتوانند تغییرات مغزی مشاهده شده در این مطالعه را معکوس یا کند کنند. با این حال، برای حال حاضر، پیام واضح است: یک رژیم غذایی سالم برای محافظت از سلامت بلندمدت مغز ضروری است.
این خبر را اینجا ببینید.
source