بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید و تغییراتی که در عرصه سیاست خارجی برای ایران ایجاد شد، از دید برخی اقتصاددانان شرایطی حساس و خطیر در اقتصاد کشور ایجاد کرده است. با این وجود برخی دیگر از اقتصاددانان معتقدند تمرکز بر حل مشکلات سیاست داخلی بر حل مسائل سیاست خارجی مقدم است و تا زمانی که این مشکلات حل نشود، چشم اندازهای تورمی در کشور نگران کننده خواهد بود.
به گزارش تجارت نیوز، تلاش برای کاهش تورم و تورمزدایی یکی از شعارهای اصلی در دولتهای مختلف کشور بوده و دولت چهاردهم نیز از ارائه این وعده مستثنی نیست. با این وجود در شرایطی که «عبدالناصر همتی»، وزیر اقتصاد، در یک قدمی استیضاح ایستاده است، برخی کارشناسان در خصوص افزایش تورم به ویژه در سال آینده و احتمال تبدیل شدن تورم فعلی به اَبَرتورم هشداردادهاند.
«ناصر ذاکری»، تحلیلگر اقتصادی و کارشناس ارشد برنامه ریزی گفت: «ما موتور قدرتمندی از تورم و اَبَر تورم را در کشور داریم که متاسفانه روشن است. این موتور قدرتمند، کسری بودجهای است که از سالهای گذشته در کشور بوده در سال جاری هم هست و احتمالا در بودجه سال آینده هم وجود خواهد داشت. این کسری، به تنهایی میتواند به عنوان یکی از مهمترین عوامل ایجاد تورم در نظر گرفته شود. از طرف دیگر ما بدعت گذاریهای نامناسبی در حوزههای مهمی از جمله مسکن داشتیم که به شرایط تورمی دامن زده است. اگر دولت نخواهد یا نتواند اقدامی برای مدیریت وضعیت تورم آغاز کند، کاملا طبیعی است که با تورم بسیار گستردهای مواجه شویم؛ به ویژه با توجه به این که درگیر نابسامانیها و نااطمینانیهایی در حوزه سیاست خارجی هستیم. بسیاری از فعالان اقتصادی با توجه به همین نابسامانیها مدام در انتظار بروز بحران در حوزه ارز هستند و همین انتظارات تورمی به تشدید تورم در سال آینده منتهی میشود.»
وی افزود: «این که چنین چشم اندازی را ببینیم، به این معنا نیست که اصلا هیچ کاری نمیتوان انجام داد. اگر واقعبینانه به شرایط نگاه کنیم، متوجه میشویم که برنامههای مبارزه با تورم در دولتهای مختلف، طی سالهای گذشته، عملا ناکارآمد بوده و یا شاید بهتر است بگوییم دولتها نگاه درستی به موضوع تورم نداشتهاند. در واقع اینطور نیست که ما در برابر تورم کاملا خلع سلاح باشیم و هیچ راهی برای بهبود شرایط نداشته باشیم. روشهای نادرست، نتایج ضعیفی را نیز ثبت کرده است. برای مثال با توجه به نقش پررنگ دولت در کنترل تورم و در دست داشتن یک کانال تاثیرگذار و مهم به نام بودجه، اولین اقدامی که از دولت انتظار میرود، این است که بودجه به شکلی تدوین شود که کمترین کسری را به دنبال داشته باشد. در حوزههای تاثیرگذار بر اقتصاد از جمله املاک و مستغلات نیز، توجهی به تورمزا بودن شرایط حاکم بر این بازارها نشده است. در حوزه ارز که میتوانیم بگوییم یکی از مهمترین حوزههای تورم زا است، شرایط خاص سیاسی و سیاست خارجی به عنوان عاملی برای توسعه نااطمینانی عمل میکند. من معتقدم دولت با بازبینی در همین حوزه ها، میتواند از بروز اَبَرتورم جلوگیری کند.»
این کارشناس ارشد حوزه توسعه اقتصادی در ادامه گفت: «بسته بودن اقتصاد و عدم دسترسی به سرمایههای خارجی بسیار مهم است، اما نباید این نکته را فراموش کنیم که بهطور طبیعی، سرمایهگذاری خارجی و حتی سرمایهگذاری داخلی، زمانی میتواند اثرگذار باشد که مقدماتی را فراهم کرده باشیم. تا زمانی که سیستمهای مشکل دار داخلی را حل نکنیم، حتی اگر همین حالا مشکلات سیاست خارجی ما حل شود و بلافاصله صدها میلیارد دلار سرمایه خارجی وارد کشور شود، اتفاقی که رخ میدهد این است که فقط ارزش املاک و مستغلاتی که متعلق به افراد خاص است بالا میرود؛ چرا که اولین قدمی که شرکت خارجی بر میدارد اجاره یا خرید ساختمان برای کار است و اتفاقا همین موضوع میتواند به افزایش تورم دامن بزند؛ چرا که به تحمیل افزایش قیمت به اقتصاد کشور میرسد. مشکل بزرگ اقتصاد ایران این است که طی سالیان طولانی، فاصلهای قابل توجه با اقتصاد جهانی پیدا کرده و برخلاف بسیاری از کشورها که رشد اقتصادی خود را ادامه دادهاند، ما مسیری اشتباه رفتهایم. برگشت از این مسیر هم با بخشنامه و دستور امکان پذیر نیست، بلکه به ارتباطات گسترده بین الملل و بازسازی و باز تعریف زیرساختهای داخلی اقتصاد نیاز دارد.»
منبع: فرارو
source