اقتصاد۲۴- در سال گذشته شاخص‌های اقتصادی نوسانات متعددی را تجربه کردند، اما این نوسانات در برخی ماه‌ها به شکل ویژه‌ای کاهش یا افزایش یافته است. برای مثال، بهمن ماه با اینکه شاهد رخداد‌های اقتصادی متفاوتی بوده، اما شاخص‌ترین خرداد اقتصادی آن افزایش شدید نرخ تورم ماهانه بوده است. اکوایران در این گزارش مروری بر وضعیت شاخص‌های اقتصادی در سال گذشته داشته و مهم‌ترین ماه برای هر شاخص را معرفی کرده است.
مهم‌ترین ماه‌های اقتصادی در سال ۱۴۰۳
در سال گذشته، نرخ تورم ماهانه کل کشور نوسانات زیادی داشته، اما در برخی ماه‌ها رکورد‌هایی در حد همان سال به ثبت رسانده است. این شاخص در شهریور ماه ۱.۷ درصد برآورد شده که کمترین نرخ در طول سال ۱۴۰۳ است. در مقابل، در بهمن ماه تا ۴.۱ درصد بالا رفته که از اسفند سال قبل تا کنون کم‌سابقه بوده است؛ بنابراین مهم‌ترین ماه‌های سال قبل از نظر تورم ماهانه، شهریور و بهمن بوده است.
یکی دیگر از شاخص‌های مورد بررسی در این گزارش، تورم سبد اکوایران است. مراکز علمی پیشروی کشور از جمله انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی و دانشکده علوم تغذیه دانشگاه علوم پزشکی تهران، الگویی به نام «سبد غذایی بهینه» طراحی کرده‌اند که ترکیبی دقیق از گروه‌های غذایی ضروری را برای پوشش نیاز‌های روزانه بدن ارائه می‌دهد.
برای داشتن بدن سالم و مبتلانشدن به سوء تغذیه، باید مقدار مشخصی از هر ماده غذایی به صورت روزانه مصرف شود. این مقدار مشخص که در سبد اکوایران لحاظ شده، حداقلی از خوراک است که اگر مصرف شود می‌تواند جلوی بیماری‌های ناشی از فقر غذایی و سوء تغذیه را بگیرد.
کمترین تورم ماهانه این سبد در سال گذشته، منفی ۳.۹۷ درصد بوده که در تیر ماه به ثبت رسیده است. تورم منفی به این معناست که قیمت این سبد در تیر نسبت به خرداد کاهش یافته و ارزان‌تر شده است. در مقابل، بالاترین تورم این سبد ۶.۷۸ درصد بوده که در بهمن ماه به ثبت رسیده است. در این ماه، تورم کل و تورم خوراکی‌های مرکز آمار نیز شدیدا افزایش یافته بود.
بیشتر بخوانید: افزایش نرخ تورم ماهانه خانوار‌های تهرانی
با این که در بحث نرخ تورم و نوسان قیمتی سبد خوراکی اشتراکاتی وجود دارد – برای مثال هر دو در بهمن ماه حداکثر مقدار خود را ثبت کردند- اشتراکی بین کل‌های پولی دیده نمی‌شود.
بالاترین و پایین‌ترین نرخ رشد نقدینگی در سال قبل به ترتیب در فروردین و دی بوده و مقادیری برابر با ۲۴.۱ درصد و ۲۸.۴ درصد را به ثبت رسانده است. این در حالی است که بالاترین و پایین‌ترین مقادیر رشد پایه پولی در تیر (۲۵.۶ درصد) و شهریور (۱۸.۷ درصد) به ثبت رسیده است.
شاخص‌های اقتصادی در فصل‌های شاخص
برخی از شاخص‌های اقتصادی به جای اینکه ماهانه محاسبه و اعلام شوند، به صورت فصلی برآورد و منتشر می‌شوند. نرخ بیکاری و رشد اقتصادی از جمله این متغیر‌ها هستند.
داده‌های مرکز آمار نشان می‌دهد که نرخ بیکاری در بهار و پاییز به ترتیب بیشترین و کمترین سطح را داشته است. این نرخ در بهار ۷.۷ درصد و در پاییز ۷.۲ درصد بوده است.
به عبارت دیگر، در بهار از هر ۱۰۰۰ نفری که در بازار کار فعال بودند ۷۷ نفر شغل نداشتند در حالی که این تعداد در پاییز به ۷.۲ درصد کاهش یافته است. توجه به این نکته نیز ضروری است که در ادبیات اقتصادی بیکار به شخصی اطلاق می‌شود که شغل ندارد، اما یا مایل به کار کردن است و یا دنبال کار می‌گردد. بنابراین، بیکاران ناامید از بازار کار در این آمار محاسبه نمی‌شوند.
در نهایت، پرونده این گزارش با رجوع به آمار‌های رشد اقتصادی بسته می‌شود. بالاترین رشد اقتصادی مربوط به فصل بهار بوده (۴.۶ درصد) در حالی که کمترین سطح این نرخ در پاییز به ثبت رسیده است (۱.۶ درصد). این کاهش رشد در حالی رخ داده که بانک مرکزی ارقام متفاوتی را منتشر کرده که حکایت از روند مثبت رشد اقتصادی فصلی دارد.
برای بسته شدن پرونده شاخص‌های اقتصادی در سال ۱۴۰۳ باید منتظر ماند تا در سال جدید آمار‌های فصلی زمستان نیز منتشر شود. در آن صورت، قضاوت جامع‌تری از وضعیت کلی اقتصاد حاصل می‌شود.
منبع: اکو ایران
source