شفقنا – افراد مطلع به وال استریت ژورنال اعلام کردند که آژانس بینالمللی انرژی اتمی به دلیل نگرانیهای امنیتی، بازرسان خود را از ایران خارج کرده و ارتباط بین این نهاد و تهران را قطع نموده است. این تحول جدید در ارتباط بین طرفین پس از ان اتفاق افتاد که جمهوری اسلامی اوایل این هفته همکاری با ناظر هستهای سازمان ملل را به دلیل رویکرد جانبدارانه و زمینهسازی برای حمله اسرائیل و آمریکا به تاسیسات هستهای خود به حالت تعلیق درآورده بود.
به گزارش سرویس ترجمه شفقنا، دو منبع آگاه تایید کردند که با وجود ازسرگیری پروازهای بینالمللی از فرودگاههای اصلی ایران پس از جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل، آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز جمعه تیم بازرسان خود را از طریق مسیر زمینی از ایران خارج کرده است.
بازرسان آژانس از زمان حمله اسرائیل به ایران در تاریخ ۱۳ ژوئن، در تهران اقامت داشتند و قادر به بازدید از سایتهای هستهای ایران نبودند. آنها در ابتدا در یک هتل در پایتخت اسکان داده شده بودند، اما به گفته یکی از این منابع، ممکن است بعدها به مکانی تحت نظارت سازمان ملل منتقل شده باشند.
تهران پس از حمله رژیم صهیونستی و واشنگتن به تاسیسات هستهای خود، همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را به حالت تعلیق در آورد. ایران دلیل این تصمیم را رویکرد جانبدارانه این نهاد در خصوص برنامه هستهای خود عنوان کرده و اعلام کرده که گزارشهای دبیر کل رافائل گروسی زمینهساز تجاوز به سه سایت هستهای ایران را فراهم آورده است.
ایران عضو معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) است؛ توافقنامهای که با هدف نظارت و جلوگیری از گسترش جهانی سلاحهای هستهای و نیز ترویج استفاده صلحآمیز از فناوری هستهای طراحی شده است. کشورهای عضو این معاهده که فاقد سلاح هستهای هستند، از تلاش برای دستیابی به آن منع شدهاند.
خروج این بازرسان احتمال هرگونه دسترسی بینالمللی مؤثر به تأسیسات هستهای ایران را بهشدت کاهش میدهد.
ایران برای چندین دهه تحت سختترین بازرسیها از تأسیسات اصلی هستهای خود قرار داشته است. بازرسان به طور منظم از سایتهای غنیسازی بازدید کرده و ذخایر اورانیوم غنیشده را بررسی میکردند.
تهران همواره تأکید کرده که برنامه هستهایاش صرفاً برای اهداف صلحآمیز است و هیچ قصدی برای ساخت بمب اتم نداشته و ندارد.
امیرسعید ایروانی، سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد، در گفتوگوی اخیر خود با سیبیاس بار دیگر بر حق تهران بر ادامه غنیسازی اورانیوم تاکید کرد و گفت کشورش همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را تعلیق کرده ولی این بدان معنا نیست که خطری گروسی را تهدید میکند.
اسرائیل در تاریخ ۱۳ ژوئن حملاتی هوایی به تأسیسات هستهای و نظامی ایران و همچنین مناطق مسکونی انجام داد. پس از آن، آمریکا نیز سه تأسیسات کلیدی مرتبط با برنامه هستهای تهران را بمباران کرد.
در حالیکه مقامات آمریکایی ادعا کردهاند که حملات واشنگتن به تاسیسات هستهای تهران، برنامه هستهای ایران را نابود کرده است، اما دبیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرده که ایران علیرغم آسیبهایی که تأسیسات هستهایاش در حملات آمریکا و اسرائیل دیدهاند، احتمالاً قادر خواهد بود «در عرض چند ماه» تولید اورانیوم غنیشده را آغاز کند.
گروسی تایید کرده که بخشی از برنامه هستهای ایران کماکان هنوز پابرجاست. «آنها میتوانند ظرف چند ماه، یا حتی کمتر، چند زنجیره سانتریفیوژ را راهاندازی کرده و اورانیوم غنیشده تولید کنند.»
چندین منبع مطلع از یک ارزیابی اولیه اطلاعاتی ایالات متحده نیز اعلام کردهاند که حملات ارتش آمریکا به سه سایت هستهای ایران، اجزای اصلی برنامه هستهای این کشور را نابود نکرده و احتمالاً آن را تنها برای چند ماه به عقب انداخته است.
این ارزیابی جدید توسط آژانس اطلاعات دفاعی (DIA)، نهاد اطلاعاتی پنتاگون، تهیه شده است. یکی از این منابع گفته است که این ارزیابی بر اساس بررسی خسارات ناشی از حملات که توسط فرماندهی مرکزی ایالات متحده (سنتکام) به عمل آمده، تنظیم شده است.
تحلیل آسیبدیدگی سایتها و تأثیر این حملات بر اهداف هستهای ایران همچنان ادامه دارد و ممکن است با بهدست آمدن اطلاعات بیشتر تغییر کند. اما یافتههای اولیه با اظهارات مکرر رئیسجمهور ایالات متحده که ادعا کرده بود این حملات «بهطور کامل» تأسیسات غنیسازی ایران را نابود کردهاند، مغایرت دارد.
دو نفر از افرادی که در جریان این ارزیابی قرار دارند، گفتهاند که ذخایر اورانیوم غنیشده ایران از بین نرفته است. یکی از آنها افزود که سانتریفیوژها عمدتاً «سالم ماندهاند».
این شخص ادامه داد: بنابراین ارزیابی آژانس اطلاعات دفاعی این است که آمریکا در بهترین حالت توانسته برنامه هستهای ایران را چند ماه عقب بیندازد.
با این حال، هنوز برای ارائه یک تصویر کامل از تأثیر این حملات خیلی زود است و هیچکدام از منابع، ارزیابی آژانس اطلاعات دفاعی را با دیدگاه سایر نهادهای اطلاعاتی مقایسه نکردهاند. ایالات متحده همچنان به جمعآوری اطلاعات، از جمله از داخل ایران، برای ارزیابی خسارات ادامه میدهد.
سناتورهای دموکرات و جمهوریخواه نیز درباره میزان موفقیت حملات آمریکا به ایران در عقب راندن برنامه هستهای این کشور اتفاق نظر ندارند.
بسیاری از جمهوریخواهان اظهار داشتند که معتقدند این حملات موجب شده ایران سالها از دستیابی به سلاح هستهای عقب بماند، هرچند برخی از آنها اذعان کردند که تهدید به طور کامل از بین نرفته است. اما دموکراتها گفتند که تصویر بسیار مبهمتر از این است – و یکی از آنها گفت حملات آمریکا تنها چند ماه برنامه هستهای ایران را به تأخیر انداخته است.
گزارشها همچنین حاکی از آن است که ارتش ایالات متحده از بمبهای سنگرشکن علیه یکی از بزرگترین سایتهای هستهای ایران استفاده نکرده، زیرا این سایت آنقدر عمیق است که به گفته عالیترین مقام نظامی آمریکا، این بمبها احتمالاً تأثیر چندانی برجای نمیگذاشتند.
ژنرال دن کین، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا، این موضوع را در یک جلسه توجیهی به سناتورها اعلام کرد.
این اظهارات، که توسط سه فرد حاضر در جلسه و یک فرد مطلع از محتویات آن گزارش شده است، نخستین توضیح رسمی درباره دلیل عدم استفاده از بمب عظیم سنگرشکن علیه سایت اصفهان در مرکز ایران محسوب میشود. مقامات آمریکایی بر این باورند که تأسیسات زیرزمینی اصفهان نزدیک به ۶۰ درصد از ذخایر اورانیوم غنیشده ایران را در خود جای دادهاند.
در جریان این عملیات، بمبافکنهای B-2 آمریکایی بیش از دوازده بمب سنگرشکن را بر روی سایتهای هستهای فردو و نطنز در ایران فرو ریختند. اما سایت اصفهان تنها با موشکهای کروز «توماهاوک» که از یک زیردریایی آمریکایی شلیک شده بود، هدف قرار گرفت.
این جلسه توجیهی با حضور ژنرال کین، وزیر دفاع پیت هگست، وزیر امور خارجه مارکو روبیو، و رئیس سازمان سیا جان رتکلیف برگزار شد.
این خبر را اینجا ببینید.
source