مهدی زارع، استاد پژوهشگاه بینالمللی زلزلهشناسی در گفت و گو با رویداد۲۴؛
زمینلرزههای پیاپی در منطقه اقتصادی پارس جنوبی بار دیگر نگرانیها را درباره زلزلههای القایی ناشی از استخراج گسترده گاز برانگیخته است. مهدی زارع نسبت به احتمال وقوع سونامی در منطقه عسلویه و سواحل مجاور آن هشدار داده است.
رویداد۲۴ | مینو چگینی- به گزارش منابع محلی، در تاریخ ۶ مرداد ۱۴۰۴، چند زمینلرزه با بزرگای بین ۴ تا ۴.۴ ریشتر در محدوده عسلویه ثبت شده است؛ منطقهای که یکی از مهمترین قطبهای انرژی ایران و محل استقرار میدان عظیم گازی پارس جنوبی به شمار میرود—میدانی که با بیش از ۱۴ تریلیون متر مکعب گاز طبیعی، حدود ۸ درصد ذخایر شناختهشده گاز جهان را در خود جای داده است.
کارشناسان هشدار میدهند: فعالیتهای استخراجی و افزایش زلزلههای القایی
مهدی زارع، استاد پژوهشگاه بینالمللی زلزلهشناسی، در گفتوگو با خبرنگار رویداد ۲۴ تاکید کرده: رشتهکوههای زاگرس از فعالترین نواحی لرزهخیز زمیناند که به واسطه برخورد صفحات تکتونیکی عربستان و اوراسیا همواره در معرض زمینلرزههای طبیعی قرار دارند. اما، وی هشدار داد که عملیات گسترده حفاری در میادینی مانند پارس جنوبی، شانول، دالان و عسلویه شرقی میتواند منجر به افزایش زلزلههای القایی شود.
زارع با اشاره به دادههای زمینلرزهای در سالهای اخیر افزود: “در فاصله سالهای ۱۳۹۸ تا ۱۳۹۹، زمینلرزهای با بزرگای ۵.۷ ریشتر در نزدیکی میدان گازی شانول ثبت شد که احتمالاً ارتباط مستقیمی با فعالیتهای حفاری و استخراج داشته است. نمونههای مشابه نیز در سالهای ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ در میدان دالان گزارش شدهاند. “
سونامیهای تاریخی و هشدار برای آینده؛ عسلویه در معرض تهدید چندگانه
به گفته زارع، خطر تنها به زلزله محدود نمیشود. شواهد تاریخی و باستانشناسی نشان میدهند که منطقه عسلویه و سواحل مجاور در گذشته شاهد وقوع سونامیهای مخرب بودهاند. وی به شهر باستانی سیراف واقع در نزدیکی این منطقه، اشاره کرد که در قرون دهم و یازدهم میلادی، پس از دو زمینلرزه شدید و سونامیهای متعاقب آن، تقریباً به طور کامل ویران شد.
او ادامه داد: “آثار باستانی همچون بازارهای زیرآبرفته و اسکلههای غرقشده در نزدیکی بندر طاهری گواه روشنی بر این فجایعاند. بر اساس یافتههای باستانشناسی دریایی، سازههایی، چون اسکلهها، بناهای اداری و بقایای قایقها در بستر دریا کشف شدهاند که همگی گواهی بر وقوع سونامی در گذشته این منطقهاند. زمینلغزشهای بزرگ دریایی نیز یکی دیگر از عوامل بالقوه ایجاد سونامی در خلیج فارس به شمار میروند. “
درخواست برای پایش دقیقتر و ایمنی صنعتی
در پایان، زارع ضمن هشدار نسبت به پتانسیل لرزهزایی عسلویه، خواستار نظارت دقیقتر و استفاده از روشهای پایش لرزهای غیرفعال برای تفکیک زلزلههای طبیعی و القایی شد. او بر لزوم تدوین راهبردی ملی برای پایش دقیق لرزهای در مناطق صنعتی تاکید کرد و افزود: ” فعالیتهای صنعتی گسترده در این منطقه باید با برنامهریزی دقیق، ارزیابی ریسک و تدابیر ایمنی همراه باشد تا از وقوع فجایع مشابه سیراف در آینده جلوگیری شود. “
کارشناسان هشدار میدهند که نبود نظارت کافی و عدم اجرای استانداردهای ایمنی در پروژههای بزرگ گازی میتواند فجایعی نظیر آنچه در سیراف رخ داد را در آینده تکرار کند. از همین رو، تدوین سیاستهای سختگیرانه در حوزه مدیریت ریسک زمینساختی، به ویژه در مناطق پرخطر مانند عسلویه، امری ضروری تلقی میشود.
source