تحلیل: چرا برگزاری نشست پوتین با زلنسکی آزمون بزرگ بعدی ترامپ است؟

شفقنا – رئیس جمهور روسیه، ولادیمیر پوتین، در طول سه سال گذشته بارها مشروعیت ولودیمیر زلنسکی را به عنوان رهبر اوکراین زیر سوال برده است. بنابراین شاید جای تعجب نباشد که در حالی که رئیس جمهور آمریکا دونالد ترامپ پس از اجلاس آلاسکا از برگزاری یک نشست سه جانبه در آینده خبر داد، کرملین هرگونه مطرح شدن این موضوع را رد کرد.

به گزارش سرویس ترجمه شفقنا، روز شنبه یک روزنامه‌نگار روس به شبکه خبری سی‌ان‌ان گفت که چنین ملاقاتی «برای حل مناقشه اهمیتی ندارد». این منبع که به صورت ناشناس سخن می‌گفت تا نظرات کرملین را توضیح دهد، افزود:
این فقط یک عکس است… اما اگر گرفتن عکس لازم باشد – ما این کار را انجام خواهیم داد. اما این موضوع ربطی به نکات اصلی و حل واقعی مناقشه ندارد.

سال گذشته، پوتین به لغو انتخابات ریاست جمهوری اوکراین در پایان دوره پنج ساله زلنسکی اشاره کرد. بر اساس قوانین اوکراین، در زمان حکومت نظامی که پس از تهاجم تمام عیار روسیه در فوریه ۲۰۲۲ اعمال شده است، امکان برگزاری انتخابات وجود ندارد.

پوتین پرسید: اما با چه کسی باید مذاکره کرد؟ البته ما می‌دانیم که مشروعیت رئیس دولت فعلی به پایان رسیده است.

یک هفته قبل از اجلاس آلاسکا، رهبر روسیه اعلام کرد که «مخالفتی» با دیدار زلنسکی ندارد – اما «برای این کار شرایط خاصی باید برآورده شود».

اگر «یادداشت صلح» روسیه که در ژوئن منتشر شد را ملاک قرار دهیم، این شرایط ممکن است شامل موافقت اوکراین به برگزاری انتخابات قبل از امضای پیمان صلح باشد—تلاشی برای تبدیل کردن زلنسکی به یک مهره در معامله.

بوریس بوندارف، دیپلمات سابق روس می‌گوید پوتین تنها در صورتی این ملاقات را برگزار خواهد کرد که فکر کند به صلح بر اساس شرایط خودش منجر می‌شود.

او به سی‌ان‌ان گفت: برخلاف ترامپ و اروپا، پوتین به نتیجه فکر می‌کند، نه یک نمایش بدون دستاورد.

«به محض اینکه زلنسکی تسلیم شود، بلافاصله مشروعیت کامل خواهد یافت.»

شبکه خبری سی‌ان‌ان در تحلیل دیدار روسای جمهور آمریکا و روسیه در آلاسکا در روز جمعه نوشت اوکراین می‌توانست شب بسیار بدتری را تجربه کند؛ اما هیچ توافقی بدون حضور و مشارکت آن‌ها پشت درهای بسته شکل نگرفت.

ترامپ ناراحت و خسته به نظر می‌رسید. شاید به این دلیل که پوتین همچنان بی‌اعتنا و محکم ایستاده بود، همچنان از «علل ریشه‌ای» جنگ سخن می‌گفت و نشانی از تغییر در لحن و دیدگاهش دیده نمی‌شد. او حتی در سخنانی که بوی تهدید می‌داد، به کی‌یف و متحدان اروپایی آن هشدار داد که در فرآیندی که به نظر می‌رسد ترامپ را به درون آن کشانده، مداخله نکنند.

پوتین گفت: ما انتظار داریم که کی‌یف و پایتخت‌های اروپایی همه این مسائل را به شکلی سازنده درک کنند و هیچ مانعی ایجاد نکنند، و سعی نکنند با تحریکات و دسیسه‌های پشت‌پرده، روند پیشرفتی که در حال شکل‌گیری است را بر هم بزنند.

تماس ترامپ با کی‌یف و متحدانش در ناتو ممکن است نوعی چارچوب را ارائه کند که پوتین آن را «توافق» بنامد، اما در چهره و سخنان رئیس جمهور آمریکا آشکار بود که هیچ توافق مهمی که او فکر کند می‌تواند مورد پذیرش قرار گیرد، حاصل نشده است. حتی دو طرف با یکدیگر ناهار هم نخوردند و پوتین به سرعت با هواپیمای خود محل اجلاس را ترک کرد.

سخت‌ترین بخش مذاکرات معمولاً آن بخش‌هایی است که به آخر کار موکول می‌شود. و این‌که ترامپ گفت هنوز «چیزهای بزرگ» حل‌نشده‌ای باقی مانده است، نشان می‌دهد که در موضوعاتی مانند اراضی‌ای که پوتین می‌خواهد و آتش‌بس، پیشرفت چندانی حاصل نشده است.

با این حال، پوتین دو دستاورد مهم داشت:

اول، صحنه چشمگیر استقبال با فرش قرمز در ایالات متحده و سوار شدن در خودروی رئیس جمهور آمریکا — که هر دو به منزله نوعی بازسازی اعتبار برای فردی است که متهم به جنایات جنگی است. این صحنه برای بسیاری از اوکراینی‌ها منظره‌ای وحشتناک بود؛ تلخ‌تر از آن‌که پوتین، با وجود کشتار غیرنظامیان اوکراینی به مدت سه سال و نیم، این کشور را «ملت برادر» خواند.

دوم، به دست آوردن زمان. پوتین فرصت بیشتری برای پیشروی نیروهای خود در خطوط مقدم خرید. مشخص نیست که آیا ترامپ به اندازه‌ای خشمگین شده که در روزهای آینده تحریم‌های ثانویه وضع کند یا خیر. اما رفتار پوتین نشان نمی‌داد که عجله‌ای دارد، و حتی از نشست‌ها و کارهای بعدی سخن گفت. زمان برای او اهمیت دارد، زیرا حمله تابستانی‌اش در آستانه آن است که به مرحله‌ای برسد که پیشروی‌های تدریجی را به پیروزی‌های راهبردی تبدیل کند.

در نهایت، اوکراینی‌ها روز بعد را در همان جهان روز قبل آغاز خواهند کرد؛ دنیایی هولناک، اما بدون هیچ‌گونه آشتی ناگهانی بین آمریکا و روسیه یا توافقی که مجبور به پذیرش آن شوند.

زلنسکی در گفت‌وگویی با ترامپ خواسته است که اگر مسکو حاضر به برگزاری نشست سه‌جانبه با اوکراین، آمریکا و روسیه نشود یا از پایان واقعی جنگ طفره برود، تحریم‌ها علیه کرملین را تقویت کند.

زلنسکی در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس (توئیتر سابق) نوشت: در گفت‌وگویم با رئیس‌جمهور ترامپ گفتم که تحریم‌ها باید تقویت شوند اگر نشست سه‌جانبه‌ای برگزار نشود یا اگر روسیه تلاش کند از پایان صادقانه جنگ طفره برود. تحریم‌ها ابزاری مؤثر هستند.

پیش‌تر، ترامپ در گفت‌وگو با شبکه فاکس‌نیوز احتمال برگزاری نشستی سه‌جانبه با پوتین و زلنسکی را مطرح کرده بود؛ موضوعی که پس از دیدار روز جمعه او با رهبر کرملین و در حالی بیان شد که زلنسکی از آن نشست کنار گذاشته شده بود.

زلنسکی در ادامه پست خود در ایکس نوشت پس از گفتگو با ترامپ «مواضع خود را با رهبران اروپایی بیشتر هماهنگ کردیم.»

او تاکید کرد: مواضع روشن است. باید به یک صلح واقعی دست یافت، صلحی که پایدار باشد، نه فقط یک وقفه دیگر بین تهاجمات روسیه.

«آتش باید هم در میدان نبرد و هم در آسمان و همچنین علیه زیرساخت‌های بندری ما متوقف گردد.» زلنسکی نوشت و افزود: در حالی که تجاوز و اشغال همچنان ادامه دارد، فشار بر روسیه باید ادامه یابد.

رهبر اوکراین همچنین در پست خود تأکید کرد که امنیت بلندمدت کشورش باید «تضمین» شود و این تضمین با مشارکت هم اروپا و هم ایالات متحده صورت گیرد.

او افزود: تمام مسائل مهم برای کی‌یف باید با مشارکت اوکراین مورد بحث قرار گیرد و تصمیم‌گیری در هیچ موضوعی، به‌ویژه مسائل ارضی، نمی‌تواند بدون اوکراین انجام شود.

درخواست زلنسکی برای ثبات تحریم‌ها علیه مسکو در حالی مطرح شده است که به گزارش سی‌ن‌ان، یک مقام ارشد از کرملین نسبت به پیشنهاد ترامپ برای دیداری سه جانبه ابراز تردید کرده است.