شفقنا- آژانس فضایی آمریکا ناسا اخیراً از مدل پیشرفته هوش مصنوعی خود با نام «سوريا» (Surya) رونمایی کرد که هدف آن تحولی بنیادین در درک تابش و طوفانهای خورشیدی است. این مدل که با همکاری شرکت آیبیام (IBM) توسعه یافته، به عنوان یکی از پیشرفتهترین ابزارها برای پیشبینی وضعیت آب و هوای فضایی عمل میکند؛ پدیدهای که میتواند بر ماهوارهها، حملونقل هوایی، شبکههای ارتباطی و انرژی در زمین تأثیر بگذارد.
به گزارش شفقنا؛ وبگاه روزنامه الشرق الاوسط نوشت: «طراحی سوريا بر اساس تحلیل ۹ سال داده مستمر جمعآوریشده توسط رصدخانه دینامیک خورشیدی ناسا (SDO) انجام شده است. این مدل شامل صدها میلیون پارامتر است و تصاویر بسیار دقیقی از سطح خورشید و جو خارجی آن، شامل محیط مغناطیسی و فورانها را پردازش میکند. دقت پیشبینی سوريا در مقایسه با روشهای سنتی ۱۶ درصد افزایش یافته است».
توانایی پیشبینی فراتر از ظرفیت انسانی
با استفاده از زیرساخت محاسباتی گسترده و دادههای غنی، «سوريا» قادر است الگوهای پیچیده خورشیدی مانند تفاوت سرعت چرخش بین استوا و قطبها را بدون نیاز به مداخله انسانی مستقیم بهطور خودکار بیاموزد، این قابلیت، در پیشبینی و فهم فورانها و انتشارهای جرمی خورشیدی کمک میکند و امنیت زیرساختهای زمینی و فناوری را افزایش میدهد.
یکی از ویژگیهای برجسته پروژه، انتشار مدل بهصورت منبع باز در پلتفرمهایی مانند GitHub و Hugging Face است و همچنین ارائه مجموعه داده «SuryaBench» که همکاری پژوهشگران بینالمللی را تسهیل میکند.
حمایت استراتژیک از مؤسسات بزرگ
این پروژه بخشی از استراتژی گسترده ناسا برای استفاده از هوش مصنوعی در علوم زمین و فضا است و با حمایت مبادرت NAIRR از بنیاد ملی علوم (NSF) و همکاری شرکت انفیدیا برای تأمین قدرت محاسباتی آموزش مدل اجرا شده است.
جوزف ویستلیک از ناسا با اشاره به حساسیت جامعه مدرن به فناوریهای وابسته به شرایط فضایی، تأکید کرد که دسترسی به هشدارهای زودهنگام در برابر طوفانهای خورشیدی شدید ضروری است. «سوريا» توانسته پیشبینیهای بصری تا دو ساعت قبل از وقوع طوفان ارائه دهد و دقت آن نسبت به روشهای گذشته ۱۶ درصد بهبود یافته است.
این پیشرفت در حالی رخ میدهد که فعالیت خورشیدی در دوره بیست و پنجم در حال افزایش است و حفاظت از شبکههای ارتباطی، انرژی و ناوبری فضایی اهمیت بالایی یافته است.
انتظار میرود «سوريا» تحولی در مدیریت تهدیدات طوفانهای خورشیدی ایجاد کند، با قابلیتهایی از جمله هشدار به اپراتورهای ماهوارهها و نهادهای زمینی هدفمند. ماهیت منبعباز مدل همچنین به پژوهشگران سراسر جهان اجازه میدهد آن را بهبود دهند و با نیازهای محلی سازگار کنند.
این خبر را در الشرق الاوسط ببینید
source