ساختوساز خانه های سالمندان در بسیاری از کشورهای توسعهیافته، بر پایه استانداردهای دقیق ساختمانی، رفاهی و مراقبتی صورت میگیرد؛ با این حال بررسیها نشان میدهد که در ایران، فاصله قابل توجهی میان وضعیت موجود و استانداردهای بینالمللی وجود دارد؛ از طراحیهای غیراستاندارد و نامناسب گرفته تا کمبود نیروی متخصص و نبود نظارت دقیق بر عملکرد این مراکز، همه و همه به معضلات جدی حوزه مراقبت از سالمندان تبدیل شده است. با این همه، چه استانداردهایی برای ساخت خانه های سالمندان وجود دارد؟
به گزارش تجارت نیوز، موضوع سالمندان و مراقبت از آنها طی دهههای اخیر، با افزایش میانگین سنی جمعیت در بسیاری از کشورهای جهان، اهمیت بیشتری پیدا کرده است. خانه های سالمندان بهعنوان یکی از نهادهای مراقبتی، همواره محل بحث کارشناسان اجتماعی، پزشکان و خانوادهها بودهاند.
تجارتنیوز با نگاهی واقعبینانه، وضعیت این مراکز، استانداردهای ساخت و نگهداری و تفاوتهای موجود میان کشورهای مختلف از جمله ایران را بررسی کرده است.
استانداردهای خانه های سالمندان
خانه سالمندان، مرکزی است که به سالمندان، خدمات مراقبتی، رفاهی، درمانی و گاهی حتی روانشناختی ارائه میدهد. هدف اصلی این مراکز، فراهم کردن محیطی امن و استاندارد برای سالمندانی است که به هر دلیل، توانایی زندگی مستقل را از دست دادهاند یا خانوادهای برای نگهداری ندارند.
در بسیاری از کشورها، خانه های سالمندان باید بر اساس مقررات مشخصی طراحی شوند. برای مثال، طراحی فضاها باید بدون مانع، دارای نور مناسب و سیستم تهویه استاندارد باشد. همچنین همگی مسیرها و فضاها باید به گونهای طراحی شوند که برای عبور ویلچیر مناسب باشند. دسترسیها و راههای ارتباطی نیز باید خوانا و قابل فهم طراحی شوند.
همچنین آسانسورهایی با ابعاد مناسب و راهروهای عریض باید در ساختمانهای این مراکز طراحی شوند. علاوه بر این، در طراحی داخلی خانههای سالمندان، استفاده از رنگهای شاد و آرامشبخش توصیه شده است. این رنگها میتوانند تاثیر مثبتی بر روحیه سالمندان داشته باشند.
تمامی فضا و ساختمانهای این مراکز باید از نظر ایمنی بررسی شوند؛ از نصب دستگیرههای کمکی در سرویسهای بهداشتی گرفته تا استفاده از کفپوشهای ضد لغزش و نبود موانع در مسیر حرکت سالمندان، همگی باید رعایت شوند.
خانه سالمندان همچنین باید از امکانات رفاهی مناسب نظیر فضاهای سبز، کتابخانه، سالن ورزش و اتاق سرگرمی برای حفظ روحیه سالمندان برخوردار باشند.
خانه های سالمندان در کشورهای مختلف چگونه است؟
در کشورهای اسکاندیناوی مانند سوئد و نروژ تاکید بسیاری بر زندگی مستقل سالمندان میشود و خانه های سالمندان آخرین گزینه برای نگهداری و مراقبت این افراد هستند. در این کشورها تلاش میشود سالمندان در خانه خود و با کمک خدمات اجتماعی و دولتی زندگی کنند.
در ژاپن با توجه به جمعیت بالای سالمندان، فناوریهای جدیدی مانند رباتهای مراقبتی و طراحی خانههای هوشمند به کار گرفته شده است.
در آمریکا تنوع زیادی در خدمات وجود دارد؛ از خانههای ارزان قیمت برای افراد کمدرآمد گرفته تا مراکز لوکس با امکانات کامل همگی در کنار هم فعالیت میکنند. همچنین خانه های سالمندان در این کشور از امکانات و خدمات بالایی برخوردار است.
در ایران اما خانه های سالمندان معمولا یا دولتی یا خصوصی و یا خیریه هستند. با وجود تلاشها برای بهبود شرایط، خانه های سالمندان همچنان با چالشهایی مانند کمبود بودجه برای بهسازی ساختمان مواجه هستند. بسیاری از استانداردهای ضروری ساخت و نگهداری در خانه های سالمندان رعایت نشدهاند.
بررسیها نشان میدهد که خانه های سالمندان در ایران هنوز با رعایت استانداردهای جهانی طراحی نمیشوند و عموما ساختمانهای قدیمی موقوفی یا مانند آن به این کاربری اختصاص مییابند.
گزارشهای بیشتر را در صفحه مسکن بخوانید.
source