اتاق سرور یا همان دیتاسنتر کوچک، فضایی است که تمام تجهیزات حیاتی سازمان در آن مستقر میشود: رکهای سرور، تجهیزات شبکه، سیستمهای UPS، دستگاههای ذخیرهسازی داده، کابلکشیهای گسترده و سیستمهای خنککننده. برخلاف تصور، اتاق سرور فقط یک اتاق پر از تجهیزات نیست؛ طراحی استاندارد آن نیازمند کنترل دقیق دما، رطوبت، تهویه و امنیت فیزیکی است. کوچکترین اختلال در این بخش میتواند باعث از کار افتادن نرمافزارهای سازمانی، توقف وبسایتها، اختلال در ارتباطات داخلی و از دست رفتن اعتماد مشتریان شود.
روش کار سیستم اعلام و اطفاء حریق اتاق سرور و دیتاسنتر
سیستمهای اعلام و اطفا حریق اتاق سرور و دیتاسنترها با هدف شناسایی سریع خطر و خاموشسازی آتش بدون آسیب به تجهیزات حساس طراحی میشوند. این سیستمها معمولاً از ترکیبی از دتکتورهای دود، حرارت و شعله برای شناسایی آتش استفاده میکنند. پس از شناسایی آتش، سیستمهای گازی مانند FM۲۰۰ یا Novec ۱۲۳۰ بهصورت خودکار وارد عمل شده و با کاهش دما یا قطع واکنش شیمیایی آتش، آن را در چند ثانیه خاموش میکنند. این روشها بهدلیل عدم استفاده از آب یا مواد شیمیایی خشک، از آسیب به تجهیزات الکترونیکی جلوگیری میکنند. همچنین، این سیستمها با ارسال هشدارهای صوتی و نوری، افراد را از خطر مطلع میسازند و بهطور خودکار برق تجهیزات را قطع میکنند.
دلایل آتشسوزی در اتاق سرور
- مشکلات برقی و سیمکشی
- گرمای بیش از حد تجهیزات
- گردوغبار و تهویه ناکافی
- خطای انسانی
اجزا سیستم اعلام حریق اتاق سرور
- مرکز کنترل: هسته مرکزی سیستم که شامل زونهای مختلف برای اعلام هشدار و فعالسازی سیستم اطفاء است.
- دتکتور: شامل دتکتور دودی، حرارتی و مالتی. دتکتورهای دودی یا مالتی به دلیل سرعت بالا در تشخیص آتشسوزی توصیه میشوند.
- سیستم آنالیزور محیطی (Air Sampling): با مکش هوای اتاق، پیامی به کنترل پنل ارسال میکند.
- شستی اعلام حریق: برای فعالسازی دستی سیستم در مواقع اضطراری.
- چراغ هشدار اعلام حریق: روشن میشود پس از تشخیص آتشسوزی.
- آژیر اعلام حریق: افراد را از خطر مطلع میسازد.
- باتری: تأمین انرژی سیستم در صورت قطع برق.
- دستگاه تلفنکننده و ارسال پیامک: ارسال هشدار از طریق تماس تلفنی و پیامک به مسئولین.
- پنل کنترل مرکزی (FACP): مغز متفکر سیستم، مسئول پردازش سیگنالها، نمایش وضعیت، و فعالسازی آژیرها و سیستم اطفاء.
اجزا سیستم اطفاء حریق اتاق سرور
- گاز IG یا FM۲۰۰: ماده اصلی اطفاء حریق.
- سیلندر یا کپسول اطفاء حریق: محل ذخیرهسازی گاز.
- شیر برقی: برای آزاد کردن گاز به فرمان کنترل پنل.
- لولهکشی: مطابق با استاندارد NFPA و استفاده از لولههای مانیسمان فولادی بدون درز.
- نازل پاشش ۳۶۰ درجه: پخش یکنواخت گاز در اتاق.
- شستی اطفاء دستی و شستی توقف: برای فعالسازی یا غیرفعالسازی دستی سیستم.
اطفاء حریق گازی و مزایای آن برای دیتاسنتر
یکی از شناختهشدهترین روشهای گازی، استفاده از اطفاء حریق FM۲۰۰ است. این گاز (هگزافلوئوروپروپان) با جذب گرمای شعله و واکنش شیمیایی، آتش را بدون کاهش اکسیژن خاموش میکند. به همین دلیل حضور انسان در محیط در زمان تخلیه گاز خطرناک نیست.
مزایای اطفا حریق گازی Fm۲۰۰
- سرعت بسیار بالا در اطفاء (چند ثانیه).
- عدم ایجاد رطوبت یا خوردگی روی تجهیزات.
- سازگار با محیطهای حساس مثل بیمارستانها، موزهها و مراکز مخابراتی.
- امکان استفاده مجدد از تجهیزات پس از اطفاء.
بهترین سیستم حفاظت در برابر آتش برای اتاقهای سرور
مقایسه سیستمهای اطفاء حریق اتاق سرور
نوع سیستم اطفاء |
سرعت عملکرد |
ایمنی برای تجهیزات |
ایمنی برای افراد |
هزینه نصب و نگهداری |
مناسب برای اتاق سرور |
آبپاش (اسپرینکلر) |
متوسط |
بسیار پایین (آسیب جدی به تجهیزات) |
نسبتاً ایمن |
پایین |
❌ نامناسب |
خاموشکننده پودری |
سریع |
پایین (خرابی کامل قطعات الکترونیکی) |
خطر استنشاق پودر |
متوسط |
❌ نامناسب |
گاز FM200 |
بسیار سریع (چند ثانیه) |
بسیار بالا (بدون آسیب) |
ایمن |
نسبتاً بالا |
✅ بسیار مناسب |
گاز Novec 1230 |
بسیار سریع |
بسیار بالا |
کاملاً ایمن |
بالا |
✅ مناسب |
بهترین سیستم حفاظت در برابر آتش برای اتاقهای سرور و مراکز داده، سیستم اطفاء حریق با عامل پاک مانند FM-۲۰۰ یا سیستم گاز بیاثر است، زیرا آنها به سرعت آتش را بدون برجای گذاشتن هیچ اثری یا آسیب رساندن به تجهیزات الکترونیکی حساس خاموش میکنند. برخلاف سیستمهای مبتنی بر آب یا مواد شیمیایی خشک، عوامل پاک نارسانا و برای زیرساختهای حیاتی فناوری اطلاعات ایمن هستند و زمان از کار افتادگی و از دست رفتن دادهها را به حداقل میرسانند.
impactfireservices.com
پرسشهای متداول اطفاء حریق دیتاسنتر
۱. آیا گاز FM۲۰۰ برای انسانها خطرناک است؟
خیر. FM۲۰۰ بدون کاهش اکسیژن آتش را خاموش میکند و برای افراد حاضر در اتاق خطری ندارد.
۲. هزینه نصب سیستم اطفاء حریق اتاق سرور چقدر است؟
هزینه به ابعاد اتاق، نوع تجهیزات و طراحی سیستم بستگی دارد. اما در مقایسه با خسارت احتمالی آتشسوزی، کاملاً مقرونبهصرفه است.
۳. تفاوت FM۲۰۰ با Novec ۱۲۳۰ چیست؟
هر دو ایمن و سریع هستند. Novec ۱۲۳۰ اثرات زیستمحیطی کمتری دارد، اما معمولاً هزینه بیشتری نسبت به FM۲۰۰ دارد.
جمعبندی و نتیجه گیری
همانطور که گفتیم هیچ سازمانی نمیخواهد روزی فرا برسد که تمام سیستمهایش خاموش بماند و دادهها از دست بروند. چنین سناریویی در دنیای سازمانی، یعنی نابودی سرمایهای به ارزش سالها کار و میلیاردها تومان هزینه. آتشسوزی در اتاق سرور میتواند در چند دقیقه کسبوکاری بزرگ را فلج کند. برای جلوگیری از چنین فاجعهای، وجود سیستمهای اطفا حریق اتاق سرور ضروری است.
سرمایهگذاری در سیستمهای اعلام و اطفاء حریق اتاق سرور، به ویژه سیستمهای پیشرفتهای، چون FM۲۰۰ و Novec ۱۲۳۰، ضروری است. این سیستمها از دادههای حیاتی حفاظت کرده و ایمنی تجهیزات حساس را تضمین مینمایند. همکاری با شرکتهای معتبر مانند پیشگام گستر راتین، تیما شبکه و فرازیت، راهحلی مناسب برای حفظ امنیت مراکز داده و جلوگیری از خسارتهای ناشی از آتشسوزی است.
source