راهنمای بارداری سالم؛ آنچه مادران باردار باید بدانند!

بارداری اغلب برای زنان هیجان‌انگیز است. بیشتر کسانی که برای اولین بار باردار می‌شوند معمولا درباره آن سوالات زیادی دارند. آن‌ها می‌خواهند بدانند که تا زمان زایمان چه چیزهایی را تجربه می‌کنند و چگونه می‌توانند به حفظ سلامت خود و فرزندشان کمک کنند. به همین دلیل، این مقاله از مجله درمانکده را به راهنمای بارداری اختصاص دادیم تا شما را با مهم‌ترین نکات مرتبط با آن آشنا کنیم. با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.

راهنمای بارداری در سه ماهه اول

هنگامی که از راهنمای بارداری هفته به هفته صحبت می‌شود، ابتدا باید به بررسی تغییراتی بپردازیم که در سه ماهه اول تجربه می‌کنید. شاید عجیب به نظر برسد، اما شما در هفته اول یا دوم بارداری واقعا حامله نیستید! چرا که نطفه ۲ هفته بعد از شروع آخرین قاعدگی تشکیل می‌شود، اما متخصص زنان برای تخمین تاریخ زایمان، شروع دوران بارداری را از اولین روز آخرین دوره قاعدگی محاسبه می‌کند. برای مثال، اگر ۲ اردیبهشت برای آخرین بار پریود شده باشید، این تاریخ به عنوان اولین روز بارداری در نظر گرفته می‌شود.  

چند ماه اول بارداری معمولا با تغییرات سریع سپری می‌شود. مهم‌ترین تغییراتی که تجربه می‌کنید عبارت‌اند از: حساسیت سینه‌ها به لمس، خستگی، حالت تهوع و نوسانات خلقی که می‌توانند از هیجان تا اضطراب متغیر باشند. در جنین هم تغییرات قابل‌توجهی رخ می‌دهد، چون سه ماهه اول زمان رشد و تکامل سریع است.

اگر در سه ماهه اول بارداری هستید، برای شروع مراقبت‌های دوران بارداری به دکتر زنان مراجعه کنید. پزشک راهنمای کامل بارداری را در اختیار شما می‌گذارد، غربالگری‌ها و آزمایش‌های ضروری را انجام می‌دهد و برایتان مکمل غذایی مناسب تجویز می‌کند. همچنین به شما می‌گوید که از مصرف چه غذاها و داروهایی بپرهیزید و چقدر ورزش کنید.

بیشتر بدانیم:علائم بارداری در دو ماه اول حاملگی چگونه است؟

راهنمای بارداری در سه ماهه دوم

در طول سه ماهه دوم بارداری (از ماه چهارم تا ششم) احتمالا احساس بهتری نسبت به گذشته دارید. چرا که هر چقدر جلوتر می‌روید، جنین واقعی‌تر به نظر می‌رسد. فرزند شما در ابتدای بارداری فقط از تعدادی سلول تشکیل شده بود، اما اکنون اندام، اعصاب و عضلات واقعی دارد.

علائم سه ماهه دوم شامل بزرگ شدن سینه‌ها، بزرگ شدن شکم و تغییرات پوستی است. جنین در این زمان توانایی حرکت، شنیدن و بلعیدن را پیدا می‌کند. همچنین جنسیت او مشخص می‌شود.

در هفته بیستم، شما نیمی از دوران بارداری خود را پشت سر گذاشته‌اید. اما هنوز هم مهم است که به طور منظم به دکتر زنان مراجعه کنید. هر بار که نزد پزشک می‌روید، درباره علائمی که تجربه می‌کنید و نگرانی‌هایی که دارید با او صحبت کنید.

راهنمای بارداری در سه ماهه سوم

ماه‌های آخر بارداری ممکن است از نظر جسمی و احساسی چالش‌برانگیز باشد. علائم سه ماهه سوم از کمردرد و سوزش سر دل تا اضطراب گسترده است. رشد جنین هم در سه ماهه سوم ادامه دارد. در این زمان، احتمالا چشم‌های فرزند شما باز می‌شوند و وزن او افزایش می‌یابد. این رشد سریع ممکن است به افزایش حرکات جنین منجر شود.

در طول سه ماهه سوم باید به طور منظم با پزشک ملاقات کنید. پزشک وضعیت کودک را بررسی و شما را برای زایمان آماده می‌کند. اگر در مورد فرآیند زایمان سوال دارید، حتما آن را از دکتر زنان بپرسید.

بیشتر بدانیم:ویار در بارداری چیست؟ علت، علائم و انواع روش درمان

مشکلات دوران بارداری

حفظ سلامت جنین در دوران بارداری اهمیت زیادی دارد. به همین دلیل، مشکلات بارداری می‌توانند بسیار نگران‌کننده باشند. اگر به یک بیماری مزمن مانند دیابت، صرع یا افسردگی مبتلا هستید، با پزشک در مورد تاثیر آن روی بارداری صحبت کنید و از او بپرسید که چگونه می‌توانید عوارض بیماری را به حداقل برسانید. در این شرایط ممکن است به نظارت دقیق‌تر یا برنامه درمانی خاص نیاز داشته باشید.

بعضی از مشکلات هم ممکن است فقط در دوران بارداری رخ دهند. برای مثال، بعضی از زنان در این دوران به دیابت مبتلا می‌شوند. این بیماری که به آن دیابت بارداری (GDM) می‌گویند معمولا بین هفته ۲۴ تا ۲۸ بارداری ایجاد می‌شود. دیابت بارداری اغلب بعد از زایمان بهبود می‌یابد اما احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ را در آینده افزایش می‌دهد.

راهنمای بارداری سالم تا زمان زایمان

برای اینکه دوران بارداری را به سلامت پشت سر بگذارید نکات زیر را رعایت کنید:

• از رژیم غذایی سالم پیروی کنید. غذاهای مغذی بخورید و مصرف غذاهای حاوی قند، نمک و چربی را کاهش دهید. همچنین توصیه می‌شود در مورد لزوم مصرف مکمل غذایی با پزشک مشورت کنید.
• از نوشیدن الکل بپرهیزید. الکل از جفت عبور می‌کند و وارد بدن جنین می‌شود. مصرف الکل خطر سقط جنین، مرده‌زایی و زایمان زودرس را افزایش می‌دهد.
• سیگار نکشید. سیگار کشیدن یا قرار گرفتن در معرض دود سیگار دیگران برای فرزند شما بسیار مضر است. چون ممکن است به سقط جنین، زایمان زودرس و تولد نوزاد کم‌وزن منجر شود.
• فعالیت بدنی داشته باشید. پیاده‌روی یا شنا برای اکثر زنان باردار بی‌خطر است. اما قبل از شروع ورزش حتما با دکتر زنان درباره فعالیت‌هایی که می‌توانید انجام دهید مشورت کنید.
• واکسن بزنید. اگر قصد بارداری دارید، مطمئن شوید که واکسن سرخجه و آبله مرغان را دریافت کرده‌اید. این ۲ بیماری می‌توانند عوارض جدی در فرزند شما ایجاد کنند. در مورد واکسن‌هایی که باید در دوران بارداری تزریق کنید از جمله واکسن آنفولانزا با پزشک مشورت کنید.
• در معرض مواد شیمیایی قرار نگیرید. موادی که می‌توانند به فرزند شما آسیب برسانند عبارت‌اند از: شوینده‌ها، آفت‌کش‌ها، کودهای شیمیایی و دخانیات.
• مراقبت سلامت روان خود باشید. احساس اضطراب در دوران بارداری کاملا طبیعی است. اما اگر این موضوع باعث مختل شدن زندگی روزمره شما شده است، در اسرع وقت به دنبال درمان بروید. اینجا است که اهمیت آشنایی با راهنمای بارداری برای پدران مشخص می‌شود. اگر با خستگی و اضطراب دست و پنجه نرم می‌کنید، از همسر خود کمک بگیرید تا بتوانید مدت زمان بیشتری استراحت کنید. این موضوع به خصوص زمانی مهم است که فرزندان دیگری هم داشته باشید و بخواهید از آن‌ها هم مراقبت کنید.

بیشتر بدانیم:بارداری بعد از یائسگی؛ عجیب اما امکان‌پذیر!

زایمان

طول بارداری به طور میانگین ۴۰ هفته است. اما هیچ راهی برای دانستن زمان دقیق زایمان وجود ندارد. اکثر زنان بین هفته ۳۸ تا ۴۱ بارداری زایمان می‌کنند. از سوی دیگر دقیقا مشخص نیست که چه چیزی باعث شروع زایمان می‌شود، اما احتمالا تغییرات هورمونی در بروز آن نقش دارند. با شروع زایمان عضله رحم در فواصل زمانی منظم منقبض و دهانه آن گشاد می‌شود.

در زنانی که اولین نوزاد خود را به دنیا می‌آورند، زایمان معمولا ۱۲ تا ۱۸ ساعت طول می‌کشد، اما مدت زمان این فرآیند برای زنانی که قبلا زایمان کرده‌اند، حدود هشت تا ۱۰ ساعت است. به یاد داشته باشید که هر زنی می‌تواند زایمان را به شکل متفاوتی تجربه کند و زایمان شما ممکن است لزوما شبیه زایمان مادر، خواهر یا دوست‌تان نباشد.

کلام پایانی

در حین بارداری، شما مسئول ایجاد یک محیط امن برای رشد فرزندتان هستید. اگر نمی‌دانید که در این دوران مهم باید چه کارهایی انجام دهید، با دکتر زنان آنلاین مشورت کنید. برای دریافت راهنمای بارداری سالم می‌توانید از متخصصان سایت درمانکده کمک بگیرید.

سوالات متداول

منابع: mayoclinic, pregnancybirthbaby