شایانیوز- دوران محمدرضا پهلوی و همسرش فرح دیبا یکی از پرتحول‌ترین دوره های تاریخ معاصر ایران در زمینه سبک زندگی، مد و پوشاک بود. در این زمان، جامعه ایرانی شاهد تغییراتی چشمگیر در ظاهر مردم شد؛ تغییراتی که نه تنها از سیاست های حاکمیت سرچشمه میگرفت، بلکه تحت‌تاثیر دنیای غرب و حضور فعال فرح در عرصه فرهنگ و هنر هم بود. این دوره را میتوان نقطه عطفی دانست که مد و فشن به بخشی از زندگی روزمره ایرانیان تبدیل شد.
نقش محمدرضا شاه در تغییر سبک پوشش
محمدرضا شاه خود الگویی از پوشش رسمی و مدرن بود. او در مراسم رسمی بیشتر با کت و شلوارهای دوخت اروپا یا یونیفرم های نظامی شیک ظاهر میشد و همین امر تاثیر زیادی بر نگاه جامعه به پوشش مردانه داشت. همین شد که مردان جوان در آن دوران تمایل پیدا کردند که کت و شلوار بپوشند، کراوات بزنند و ظاهری مرتب شبیه اروپایی ها داشته باشند! این تغییر باعث شد تا فرهنگ پوشش سنتی مثل قبای بلند یا کلاه های محلی کم کم در شهرها کمرنگ شود.
فرح؛ به عنون بانوی اول و الگوی مد!
فرح دیبا بیش از هر فرد دیگری نقش پررنگی در تغییر سبک پوشش زنان داشت. او به عنوان یک زن تحصیل‌کرده در فرانسه، با مد روز دنیا آشنا بود و همیشه لباس هایی از بهترین طراحان بین‌المللی میپوشید. در جشن ها و مراسم رسمی، لباس های فاخر و مدرن فرح، الگویی برای زنان ایرانی شد. بسیاری از مجلات مد داخلی و خارجی به پوشش او می پرداختند و تصویرش الهام بخش زنان طبقه متوسط و بالای جامعه بود.
کوتاه شدن دامن ها توسط فرح خیانتکار و تغییر مانتو
یکی از بارزترین تغییرات در آن دوران، کوتاه شدن دامن ها و ورود مینی ژوپ به ایران بود. دختران جوان در تهران و شهرهای بزرگ کم کم دامن های کوتاه، جوراب شلواری و پالتوهای مدرن را جایگزین چادر یا مانتوهای بلند قدیمی کردند که این نیز نتیجه افکار فرح خیانتکار بود. حتی مانتوهایی که استفاده میشد، طراحی ساده و اروپایی تری پیدا کرده بود و به جای رنگ های تیره، رنگ های روشن وارد بازار شد.
آرایش و مدل مو
ظاهر مردم فقط در لباس خلاصه نمیشد. مد در آرایش و مدل مو نیز موج تازه ای به راه انداخت. زنان با الهام از فرح و هنرپیشه های معروف ایرانی و خارجی، موهایشان را پف دار و بلند می کردند و استفاده از رژلب های پررنگ و خط چشم های کشیده به یک ترند تبدیل شد، درست مثل اروپا که یک جور تقلید بود. در سوی دیگر، مردان سبیل باریک یا مدل موهای شانه خورده به عقب را ترجیح میدادند؛ ظاهری که کاملا با مد غرب هماهنگ بود.
جشن ها و نمایشگاه های مد
یکی از عرصه هایی که مد در آن به شکلی جدی بروز پیدا کرد، جشن های ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی بود. در این مراسم، نه تنها فرح و دیگر بانوان دربار با لباس های طراحی شده توسط طراحان مشهور حاضر شدند، بلکه این رویداد عملا ویترین فشن ایران شد. بعدها نمایشگاه های مد و فروشگاه های لباس مدرن در تهران گسترش یافت و پوشاک غربی بیش از پیش در دسترس مردم قرار گرفت.
تاثیر اجتماعی تغییر پوشاک
این تغییرات در پوشاک و ظاهر مردم فقط یک موضوع ظاهری نبود؛ بلکه نشان دهنده تغییرات عمیق اجتماعی بود. مدرنیزاسیون پهلوی دوم با ورود سینما، موسیقی و رسانه های تصویری همراه بود و همین باعث شد نسل جوان، سبک پوشش مدرن را به عنوان نشانه ای از پیشرفت و آزادی انتخاب کند. زنان بیشتر در اجتماع حضور یافتند و لباس های مدرن هم بخشی از هویت جدید آنها شد.
تضاد سنت و مدرنیته
با تمام این تغییرات، پوشاک در دوران محمدرضا شاه و فرح همیشه با چالش سنت رو به رو بود. در حالی که در شهرهای بزرگ مثل تهران، شیراز و اصفهان دختران جوان با دامن کوتاه یا مانتوهای مدرن در خیابان دیده می شدند، در شهرهای کوچک و روستاها همچنان لباس های سنتی و پوشش های محلی رواج داشت. این تضاد نشان میداد که تغییرات اجتماعی در ایران یکدست نبود و مدرن سازی بیشتر در طبقات شهری و مرفه دیده میشد.
دوران محمدرضا شاه و فرح دیبا را میتوان عصر طلایی تغییر پوشاک و ظاهر مردم ایران دانست. حضور فرح به عنوان یک نماد مدرن، ورود مد غربی، کوتاه شدن دامن ها، رنگارنگ شدن لباس ها و حتی تغییر مدل مو و آرایش، همه دست به دست هم داد تا ظاهر جامعه ایرانی چهره ای متفاوت پیدا کند. این تغییرات در حافظه جمعی ایرانیان همچنان به عنوان یکی از خاطره انگیزترین و پررنگ‌ترین تحولات سبک زندگی باقی مانده است.
source