شفقنا- استاد هادی سروش گفت: «امام حسن (ع) با قدرت عقلانی خود شخصیت پوشالی بنی امیه را نشان داد و کاری کرد که تا ابد بنی امیه نمی تواند مدعی دین داری و اخلاق مداری باشد.
به گزارش شفقنا، حجت الاسلام والمسلمین هادی سروش در جمع عزداران شهادت سبط اکبر رسول الله (ص) در مسجد الغدیر تهران گفت: پیامبر اکرم (ص) یک تعبیر مهمی در رابطه با امام حسن مجتبی (ع) دارد که این تعبیر برای هرکسی که علاقه مند باشد، امام مجتبی را بشناسد کفایت می‌کند.
پیامبر خدا فرمود: «لو کان العقل مجسم لکان هو الحسن؛ اگر می‌خواهید همه عقل را ببینید همه را در وجود امام حسن (ع) ببینید».چه تعریفی بالاتر از این می‌توانیم بشنویم؟
وقتی کسی عاقل بتمام معنا باشد، یعنی؛ بهره مندی او در کمال در تمام امور دنیا و آخرت است.
وی گفت: عقل دریای بیکران است. هرکس قطره ای دارد و مسما به اسم عقل است، ولی پیامبر خدا (ص)، فرزندش را خیلی بالاتر معرفی می کند و او را تمام عقل می داند و همه عقل را در امام مجتبی (ع) معرفی می فرماید. و حیف که ما شیعیان در رابطه با عقل از امام حسن تمام بهره را نبردیم!
وی ادامه داد: امام حسن (ع) بعد از شهادت پدر ، خود را به جامعه تحمیل نکرد. امیرالمؤمنین (ع) به شهادت رسیدند، امام حسن مجتبی (ع) شب ۲۲ ماه رمضان بعد از نماز مغرب خطبه ای خواند و در آن خطبه از حمد الهی گفت؛ «الحمد الذی کان فی اولیته وحدانیا» خدارا حمد می کنم که در اول بودنش بی همتاست، تا به اینجا رسید ؛ در چنین شبی کسی به ملاقات خدا رفت که احدی میان انسان ها به عظمت او نرسید مگر کسانی که به نبوت رسیدند؛ «الحمد الله الذی ارسل خلافة اهل البیت»، خداوند خلافت را به ما داده و ما هستیم که می توانیم رهبری جامعه اسلامی را به نتیجه برسانیم.
تمام عقلانیت در اینجاست که امام حسن (ع) نفرمود؛ من رهبر شما هستم، پس بیعت کنید.
دلیل این روش امام دوم این است حق امامت در جای خود ولی کسی نمی‌تواند سرپرستی خود را به مردم تحمیل کند، حتی امام حسنی که مردم او را دوست داشتند و مردمی که آن‌قدر گریه می‌کردند که آماده بیعت بودند. این روش مجسمه تمام عقل یعنی امام حسن (ع) است.
وی ادامه داد: امام (ع) از منبر پایین آمد و ابن عباس بلند شد در میان جمعیت سخن گفت و به امام حسن عرض کرد ما آماده ایم با شما بیعت کنیم . اینجا بود همه مردم هجوم آوردند برای بیعت.
استاد حوزه علمیه قم افزود: نکته دوم این است؛ وقتی مردم بیعت کردند، امام حسن (ع) در رابطه با معاویه چه کردند و چه شد؟ آیا از همان اول فرمود برویم برای جنگ با معاویه؟ نه. چنین گزارشی در تاریخ نداریم! بلکه امام مجتبی (ع) در کوفه ۲ ماه صبر کرد درحالی که او با پدرش ۱۸ ماه جنگیده بود طبیعتا باید می‌رفت برای جنگ ، خلاصه امام حسن هیچ گونه تعرض و یا پیام و نامه ای به معاویه ارسال نکردند تا اینکه به امام حسن (ع) خبر رسید معاویه از شام بیرون آمده و قصد مبارزه دارد و اینجا بود که دستور بسیج عمومی برای نبرد داد. این قدرت تشخیص و عقلانیت امام حسن مجتبی علیه السلام است.
وی ادامه داد: امام حسن و برخی صحابه اش آمدند در مکانی به نام نخیله ولی متاسفانه بعضی ازفرماندهان خیانت کردند و به معاویه نوشتند و پیغام دادند آماده تحویل امام حسن به شما هستیم! اینجا امام مجتبی یک خطبه ای خواندند و فرمودند: چرا شما مردم با من بازی می کنید! ببینید امام حسن می‌تواند این حرف را بزند زیرا خودش را تحمیل با مردم نکرد و خود مردم بدنبال خلافت امام حسن بودند.
سروش عنوان کرد: اما مرحله چهارم قدرت عقل امام حسن علیه‌السلام در این عرصه است؛ وقتی معاویه نامه ای نوشت که یا خلافت را بده، یا می‌جنگیم! امام مجتبی جواب داد؛ من پاسخ نامه تو را نمی دهم زیرا پاسخ به تو باعث ظلم بیشتر تو می شود.
وی گفت: سخن امام مجتبی در نخیله بعد از شعار انبوه سربازان برای صلح، و نیز اهانت ها و قصد سوء جان امام مجتبی (ع)، امام حسن خطبه ای خواند و متذکر شد؛ صلح با توجه به چند نقطه اصلی است؛ اول؛ توجه من به وجه الله است. من نگاهم به این است که خداوند چه می‌خواهد. پس این صلح بخاطر هوای نفس و راحت طلبی و مانند آن نیست و تمام این امور از حریم عصمت جداست.
دوم ؛ یک طرف دیگر ماجرا مردم هستند و این مردم از یک سوی، بی وفا هستند! و از سوی دیگر خواهان صلح هستند.
و سوم؛ اینکه من موظف به حفاظت از جان مردم و امنیت جامعه هستم.
این قدرت عقلانی امام مجتبی (ع) هم جامعه را حفظ کرد و هم از خونریزی حفظ نمود و در مرحله سوم، نفاق معاویه و پیمان شکنی او را در تاریخ ماندگار نمود.
درس سیاسی از مکتب عقلانی امام حسن در چند امور خلاصه می شود. اول، عدم استفاده از موقعیت شهادت امیرالمومنین برای رسیدن به قدرت
دوم، احترام به افکار عمومی حتی در جایی که اشتباه کرده اند
سوم، حفاظت از جان شهروندان و امنیت جامعه حتی به قیمت آسیب به آبروی خویش
چهارم، استفاده و نهادینه کردن صلح به عنوان ابزاری برای رسیدن به حق.
source