رئیس هیئت‌مدیره انجمن کارفرمایی مراکز اسقاط کشور گفت: کمبود نقدینگی در شرکت‌های خودروسازی و نبود خریدار برای گواهی‌های اسقاط باعث کندی در چرخه خروج خودرو‌های فرسوده شده است.
کریمیان افزود: براساس برنامه هفتم، باید سالانه ۵۰۰ هزار خودرو فرسوده از رده خارج شود. با این حال، این عدد در سال گذشته حدود ۳۳۰ هزار دستگاه بوده و امسال نیز تا نیمه نخست امسال تنها ۱۱۵ هزار خودرو اسقاط شده است. پیش‌بینی می‌شود نیمه دوم سال نیز با همین شرایط، حتی به همین عدد هم نرسد.
رئیس انجمن کارفرمایی مراکز اسقاط کشور درباره خریداران گواهی‌های اسقاط توضیح داد: براساس قانون، به ازای تولید هر چهار خودروی جدید توسط خودروسازان داخلی، باید یک خودرو فرسوده اسقاط شود. در مقابل، واردکنندگان خودرو موظفند برای هر خودروی وارداتی، چهار برگه اسقاط تهیه کنند. اما در شرایط فعلی، به‌دلیل نبود نقدینگی در شرکت‌های خودروسازی، این خرید انجام نمی‌شود و گواهی‌ها بدون خریدار مانده‌اند.
کریمیان با اشاره به پیامد‌های این ناترازی ادامه داد: اگر قرار باشد میانگین سالانه ۵۰۰ هزار خودرو اسقاط شود، برای تحقق این هدف حدود یک‌میلیون و پانصد هزار برگه اسقاط باید تولید شود در بهترین حالت، تولید خودرو‌های داخلی حدود دو میلیون دستگاه خواهد بود که استفاده از یک‌چهارم این تعداد، حدود ۵۰۰ هزار برگه را شامل می‌شود. در نتیجه، نیمی از گواهی‌ها بدون مصرف در دست تولید کننده باقی می‌ماند؛ بنابراین لازم است دولت راهکاری ویژه در بودجه سال آینده برای تأمین خرید این گواهی‌ها پیش‌بینی کند.
بهبود و تسریع در روند اسقاط با همکاری میان سازمانها
کریمیان با بیان اینکه مراکز اسقاط زیر نظر ستاد نوسازی ناوگان حمل‌ونقل و وزارت صنعت فعالیت می‌کنند، گفت: نظارت خوبی بر این مراکز وجود دارد، اما لازم است وزارت صمت همکاری‌های بیشتری با سازمان‌های دیگر از جمله سازمان حفاظت محیط زیست و شرکت پالایش نفت داشته باشد تا هماهنگی‌ها در جهت تسریع روند اسقاط بهبود یابد.
وی همچنین افزود: در ایران، برخلاف کشور‌های پیشرفته، عمر خودرو‌های فرسوده بسیار بالاست؛ در حالی که در بسیاری از کشورها، خودرو پس از ۱۰ تا ۱۵ سال از رده خارج می‌شود، عمر متوسط خودرو در ایران به بالای ۲۰ سال رسیده است. ادامه این روند علاوه بر افزایش تصادفات و کاهش ایمنی، موجب تشدید آلودگی هوا، به‌ویژه در فصل‌های سرد و زمان وارونگی هوا می‌شود.
وی در بخش دیگری از صحبتهای خود به مشکلات مالی و نبود جذابیت برای صاحبان خودرو‌های فرسوده اشاره کرد و گفت: شرایط فعلی برای دارندگان خودرو‌های فرسوده جذاب نیست. به‌عنوان نمونه، برای اسقاط یک موتورسیکلت فرسوده تنها ۸ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان پرداخت می‌شود، درحالی‌که خرید یک موتورسیکلت برقی جایگزین چند برابر این مبلغ هزینه دارد.
وی افزود: در مورد خودرو‌های سواری، بیشترین مبلغ خرید از سوی مراکز اسقاط حدود ۸۰ تا ۹۰ میلیون تومان است، اما این روز‌ها حتی همین مبلغ هم خریدار ندارد و ممکن است فروشنده در نهایت کمتر از ۷۰ میلیون تومان دریافت کند.
براساس مصوبه سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان، ارزش هر برگه اسقاط برای یک خودروی سواری که سه برگه گواهی دریافت می‌کند، ۳۵ میلیون تومان تعیین شده است. یعنی فروش این خودرو نهایتاً ۱۰۵ میلیون تومان درآمد دارد، رقمی که انگیزه چندانی برای صاحبان خودرو‌های فرسوده ایجاد نمی‌کند.
فرایند اسقاط خودرو برای متقاضیان در ۲۱۷ مرکز اسقاط
رئیس انجمن مراکز اسقاط در توضیح فرآیند اسقاط گفت: هر فرد دارای خودروی فرسوده می‌تواند به یکی از ۲۱۷ مرکز اسقاط در سراسر کشور مراجعه کند. با تحویل مدارک و خودرو، بعد از بازدید کارشناسان، روند اسقاط انجام می‌شود. معمولاً این فرآیند بین دو تا سه هفته زمان می‌برد و پس از تأیید، وجه مربوطه به صورت مستقیم توسط مرکز اسقاط به صاحب خودرو پرداخت می‌شود.
وی افزود: مراکز اسقاط خصوصی هستند و تمام سرمایه‌گذاری‌ها از محل منابع خودشان انجام می‌شود، بدون دریافت هیچ تسهیلات بانکی یا بودجه دولتی. مشکل فعلی این مراکز نه پرداخت به صاحبان خودرو، بلکه نبود خریدار برای گواهی‌های تولیدشده است که باعث کندی کار می‌شود.
کریمیان از دولت خواست در بودجه سال آینده حمایت قانونی و معنوی لازم را از این مراکز انجام دهد تا چرخه مالی آنها دوباره به گردش بیفتد و تولیدات آنها وارد بازار مصرف شود.
وضعیت مطلوب زیرساخت مراکز اسقاط در کشور
وی درباره وضعیت زیرساختی مراکز اسقاط گفت: این مراکز در سه سطح ممتاز، درجه یک و درجه دو تقسیم می‌شوند. مراکز درجه یک قادر به اسقاط خودرو‌های سواری و سنگین هستند، مراکز درجه دو فقط خودرو‌های سواری را اسقاط می‌کنند و تعداد مراکز ممتاز بسیار محدود است. برخی از مراکز ممتاز به تجهیزات ویژه مانند دستگاه پرس و امکانات ذوب مجهز هستند.
وی افزود: استانداردسازی مراکز اسقاط در سال‌های اخیر بهتر شده و با وجود تحریم‌ها و محدودیت در واردات ماشین‌آلات، اکنون وضعیت مناسبی دارند و بسیاری از آنها در شهرک‌های صنعتی مستقرند. گرچه هنوز با استاندارد کشور‌های توسعه‌یافته فاصله وجود دارد، اما این فاصله زیاد نیست و ایران توانسته از ضایعات فلزی خودرو‌های فرسوده در صنایع فولاد و ذوب‌آهن استفاده کند.
کریمیان گفت: پیش از شکل‌گیری این صنعت، کشور مجبور بود ضایعات فلزی را از پاکستان وارد کند، اما اکنون حتی در برخی موارد می‌توان ایران را صادرکننده این مواد دانست.
کریمیان با بیان اینکه مراکز اسقاط خودرو با اتکا به سرمایه داخلی شکل گرفته‌اند؛ خواستار توجه ویژه دولت برای تسهیل گردش مالی و حمایت قانونی از این بخش شد تا صنعت سبز اسقاط خودرو بتواند عملکرد مؤثرتری در کاهش آلودگی و ارتقای ایمنی جاده‌ها داشته باشد.
source