رئیس اداره عملیات عرضه خصوصی اوراق شرکت مدیریت دارایی مرکزی بازار سرمایه گفت: با هدف تسهیل تأمین مالی بنگاه‌های کوچک و متوسط، امکان انتشار اوراق مرابحه با سررسید ۱۸ ماه و عرضه خصوصی فراهم شده و این فرآیند می‌تواند بدون نیاز به ضامن بانکی نیز انجام شود.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، لقمانی در همایش عرضه خصوصی اوراق مرابحه کوچک و کوتاه مدت گفت: صکوک یکی از نوآوری‌های مهم در بازار مالی اسلامی طی دهه‌های اخیر است. این اوراق بهادار با ارزش مالی یکسان، نشان‌دهنده مالکیت مشاع دارندگان در یک دارایی مشخص بوده و به دلیل پشتوانه‌دار بودن، ریسک کمی دارد .
لقمانی توضیح داد: شرکت‌هایی که نقدینگی پایینی دارند، می‌توانند با استفاده از دارایی‌های موجود خود از طریق انتشار صکوک، نقدینگی لازم را تأمین کنند.
به گفته او ، وجود بازارگردان باعث می‌شود این اوراق از نقدشوندگی بالایی برخوردار باشند و حتی در برخی موارد بتوان بخشی از ارکان انتشار را حذف کرد.
وی با تشریح ارکان انتشار صکوک گفت: رکن بانی همان شخصیت حقوقی است که نیاز به تأمین مالی دارد. بانی‌ها می‌توانند شرکت‌ها یا نهادهای دولتی باشند؛ مشروط بر اینکه حداقل ۹۰ درصد عملیات آن‌ها در چارچوب فعالیت اصلی باشد و صورت‌های مالی حسابرسی‌شده ارائه دهند.
لقمانی افزود: برای شرکت‌هایی که جریان نقدی مثبت ندارند، در صورت وجود ضامن بانکی، الزام ارائه تضمین‌های دیگر برداشته می‌شود. همچنین، رکن «ناشر» در فرآیند انتشار مسئولیت عرضه را بر عهده دارد و ضمانت اوراق می‌تواند از طریق ضامن ثالث، شرکت‌های بیمه، نهادهای عمومی یا شرکت‌های دولتی انجام شود.
او افزود: شرکت‌هایی که دارای رتبه اعتباری هستند، می‌توانند بر اساس رتبه خود اقدام به انتشار اوراق کنند؛ اما برای شرکت‌هایی که رتبه آن‌ها هنوز نزد سازمان بورس ثبت نشده، امکان انتشار با شرایط محدود وجود دارد.
لقمانی درباره سایر ارکان نیز گفت: عامل فروش، نهاد مالی دارای مجوز از سازمان بورس است که فروش اوراق را تضمین می‌کند و عامل پرداخت نیز شرکت سپرده‌گذاری مرکزی است که وظیفه پرداخت کوپن‌های سود به سرمایه‌گذاران را دارد.
وی درباره اوراق مرابحه توضیح داد: دارایی‌های مبنای این اوراق می‌تواند شامل زمین، ساختمان و تأسیسات، ماشین‌آلات، تجهیزات و وسایل حمل‌ونقل، مواد و کالا، نرم‌افزارهای الکترونیکی، بانک‌های اطلاعاتی و سهام باشد. همچنین، بانی و فروشنده دارایی نباید اتحاد مالکیتی داشته باشند و عمر اوراق مرابحه نمی‌تواند بیش از عمر اقتصادی دارایی باشد.
رئیس اداره عملیات عرضه خصوصی اوراق یادآور شد: با توجه به رشد فزاینده حجم انتشار صکوک، سهم بنگاه‌های کوچک و متوسط از این بازار بسیار محدود بوده است. از همین رو شرکت مدیریت دارایی مرکزی در بهمن ۱۴۰۲ طرح ویژه‌ای برای تأمین مالی این شرکت‌ها طراحی کرد تا مسیر انتشار اوراق برای آن‌ها تسهیل شود.
وی افزود: شرکت‌های کوچک و متوسط نقش مهمی در تولید ناخالص داخلی دارند و پیش‌تر نیز شرکت فرابورس ایران با راه‌اندازی سکوهای تأمین مالی جمعی بخشی از نیاز این بنگاه‌ها را برطرف کرده است. در ادامه این روند، از آبان ۱۴۰۳ مدیریت دارایی مرکزی با همکاری سازمان بورس، مسئولیت مستقیم این فرآیند را بر عهده گرفته است.
لقمانی درباره سازوکار عرضه خصوصی گفت: بانی می‌تواند در زمان ارائه درخواست خود، نوع عرضه را بین عمومی یا خصوصی انتخاب کند. در عرضه خصوصی، بانی درخواست خود را به شرکت مدیریت دارایی مرکزی ارسال می‌کند و فرآیند تأیید آن از سوی سازمان بورس بدون نیاز به ثبت عمومی انجام می‌شود.
وی افزود: عمر این اوراق ۱۸ ماه است و علاوه بر ضامن ثالث، شرکت‌های دانش‌بنیان دارای مجوز از معاونت علمی و فناوری می‌توانند از صندوق‌های پژوهش و فناوری به‌عنوان پشتوانه ضمانتی استفاده کنند.
لقمانی افزود: اگر شرکت‌ها برای رتبه اعتباری اقدام کنند، می‌توانند با توثیق تنها یک سهم در فرآیند تضمین اوراق مشارکت داشته باشند، هرچند زیرساخت رتبه‌بندی اعتباری در این بخش هنوز به‌طور کامل از سوی سازمان بورس راه‌اندازی نشده است.
وی در پایان تأکید کرد: در عرضه خصوصی، مشابه سایر اوراق، بیانیه خصوصی تنظیم می‌شود و در صورت توافق خریدار، امکان انتشار بدون رکن ضامن نیز وجود دارد. البته در این حالت، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مجاز به خرید این اوراق نخواهند بود و خریداران صرفاً اشخاص حقوقی و حرفه‌ای خواهند بود
source