به گزارش شفقنا از سایت ریاست جمهوری، «مسعود پزشکیان» عصر امروز پنجشنبه ۲۷ آذرماه ۱۴۰۴ در نشست بررسی پیشرفت نظام ارجاع خدمات پزشکی در استان خراسان جنوبی، با تأکید بر لزوم عبور از اجرای صوری و پایلوتهای محدود گفت: نظام ارجاع زمانی موفق میشود که بر پایه شناخت دقیق جمعیت، منابع، مسئولیتها و پاسخگویی شفاف در کل استان طراحی و اجرا شود، نه اینکه به چند نقطه محدود و گزارشهای ظاهری بسنده کنیم.
رئیسجمهور با تشریح تجربه خود در این زمینه در دوران مسئولیت دانشگاهی، افزود: زمانی که مسئولیت داشتم، وزارتخانه پیشنهاد اجرای پایلوت این طرح در چند شهرستان را مطرح میکرد، اما ما بهجای چند نقطه محدود، کل شهرستانها را وارد برنامه کردیم. وقتی وارد یک مرکز بهداشت شدم دیدم روزانه پنج یا شش نفر مراجعه داریم، مدیر در مرکز شبکه است، پزشک مرخصی گرفته و عملاً بهرهوری وجود ندارد. بهجای دعوا و برخورد اداری، فکر کردم چگونه میشود کیفیت و بهرهوری را بالا برد.
وی ادامه داد: برای هر مرکز بهداشت محدوده خدمت مشخص و جمعیت تحت پوشش را تعریف کردیم و ساختار ارائه خدمت را تغییر دادیم. در آن زمان برای یک مرکز بهداشت ۲۵ نیروی انسانی پیشبینی شده بود. منطقه را به سه بخش تقسیم کردیم و به هر پزشک حدود ۳ هزار و ۵۰۰ نفر جمعیت سپردیم. قرار شد روزانه برای ۳۰ نفر در منازلشان پرونده سلامت تشکیل شود، فشار خون، قد و وزن و وضعیت سلامت ثبت، تا ظرف چند ماه پرونده کل منطقه کامل شود.
رئیسجمهور با اشاره به توسعه زیرساختها گفت: در مناطقی که فضای خدمت نداشتیم، بدون اتکاء به اعتبارات آماده، مراکز جدید ایجاد کردیم و در مجموع حدود ۵۰ مرکز بهداشتی راهاندازی شد؛ ۳۰ مرکز در تبریز و ۲۰ مرکز در شهرستانهای دیگر. وقتی با کمبود نیرو مواجه شدیم و اجازه استخدام داده نمیشد، با پزشکان بخش خصوصی قرارداد بستیم، ساختمان در اختیارشان گذاشتیم، جمعیت و بیمار معرفی کردیم و پرداخت را بر مبنای سرانه تنظیم کردیم. در نتیجه ۱۷ گروه خصوصی جذب شدند که مطبهای خود را تعطیل کردند و به شبکه خدمت پیوستند.
پزشکیان تصریح کرد: با این مدل، مسیر ارجاع و پاسخگویی روشن شد. مشخص بود چه کسی چه خدمتی را باید ارائه دهد و در قبال چه چیزی پاسخگوست. یک مرکز ارجاع ایجاد و ساختار بیمارستانی نیز اصلاح شد. بیمارستانی با ۲۰۰ پرسنل و ۲۰ بیمار داشتیم که عملاً ناکارآمد بود؛ لذا بخش کودکان با بیمارستان دیگر ادغام شد و آن مجموعه به مرکز خدمات سرپایی تخصصی تبدیل شد. هر متخصص مستقر شد، ارجاع از سطح یک انجام میگرفت، پرداخت بر اساس خدمت تعریفشده صورت میگرفت و همزمان آموزش سرپایی دانشجویان نیز اصلاح شد.
رئیسجمهور با قدردانی از تلاشهای انجامشده تأکید کرد: طرحهای موجود قابل اتکاء هستند، اما برای اثربخشی واقعی باید با اصلاح ساختار مالی، تعریف روشن مسئولیتها و پاسخگویی، اجرای دقیق دستورالعملها و استقرار واقعی پزشک خانواده تکمیل شوند تا نظام ارجاع از یک عنوان اداری به یک نظام کارآمد و پاسخگو برای مردم تبدیل شود.
پزشکیان گفت: پزشک بودن به معنای نشستن در اتاق عمل یا انتظار برای بیمار شدن مردم نیست، بلکه اصل ماجرا پیشگیری و جلوگیری از بیمار شدن جامعه است. سلامت فقط به دارو و جراحی محدود نمیشود و عوامل اجتماعی نقش تعیینکنندهای در آن دارند.
وی با اشاره به گروههای در معرض خطر افزود: کسی که بیکار است، کسی که یتیم است، فردی که از نظر مالی در مضیقه قرار دارد، سالمندان، اقشار محروم و حتی گروههایی که به دلایل مختلف اجتماعی یا فرهنگی در حاشیه قرار میگیرند، همگی در معرض تهدید سلامت هستند. اگر قرار است سلامت مردم تأمین شود، باید همه این عوامل دیده شوند و نگاه مدیر سلامت نباید صرفاً به بیمار و تخت بیمارستان محدود بماند.
پزشکیان تأکید کرد: نگاه من به سلامت، نگاهی کلنگر است؛ نگاهی که میپرسد چه باید کرد تا مردم بیمار نشوند، نه اینکه فقط منتظر بمانیم، بیمار شوند و بعد برای درمان اقدام کنیم. به همین دلیل، نقش پزشکان، پرستاران و کادر بهداشت و درمان را فراتر از ویزیت و نسخهنویسی است. این نیروها از بالاترین سطح توانمندی، هوش و قدرت تصمیمگیری برخوردارند و اگر مأموریت سلامتمحور به آنها داده شود، میتوانند راهحلهایی پیدا کنند که بسیاری از مشکلات را پیش از تبدیل شدن به بحران حل کند.
وی افزود: اگر به کادر سلامت گفته شود که وظیفه شما فقط دیدن بیمار نیست، بلکه باید سلامت جامعه را ببینید، آنها قادر خواهند بود اقداماتی انجام دهند که هیچ ابزار دیگری قادر به انجام آن نیست. این نگاه، اساس شکلگیری واقعی نظام ارجاع و پزشک خانواده است؛ نظامی که هدفش صرفاً ارجاع بیمار نیست، بلکه جلوگیری از بیمار شدن اوست.
رئیسجمهور در پایان تصریح کرد: نباید اجازه داد در شهری که مدیریت آن بر عهده ماست، مردم بهسادگی بیمار شوند. اگر هدف، پیشگیری است، باید ساختار مراکز سلامت بهگونهای طراحی شود که علاوه بر درمان، مراقبت، آموزش، حمایت اجتماعی و شناسایی عوامل خطر را در دستور کار قرار دهد. تنها در این صورت است که نظام ارجاع معنا پیدا میکند و سلامت مردم بهصورت پایدار تأمین میشود.
source