شفقنا افغانستان – گروه طالبان از زمان تسلط دوباره بر افغانستان، محدودیت های گسترده بر فعالیت رسانه‌ها و خبرنگاران این کشور وضع کرده‌اند.
به گزارش خبرگزاری شفقنا افغانستان، نهادهای مدافع رسانه‌های افغانستان می‌گویند که محدودیت‌های طالبان بر رسانه‌ها و خبرنگاران، آزادی بیان و آزادی رسانه را در این کشور از بین برده است.
مرکز خبرنگاران افغانستان در تازه‌ترین گزارش خود وضعیت رسانه‌های افغانستان را در شش ماه اول سال ۲۰۲۴ میلادی بررسی کرده است.
این نهاد گزارش جدید خود را دیروز منتشر کرد و گفت که محدودیت‌های طالبان علیه رسانه‌ها و خبرنگاران نه تنها کاهش نیافته است، بلکه ابعاد تازه‌ای به خود گرفته است.
بررسی های مرکز خبرنگاران افغانستان نشان می‌دهد که بازداشت، تهدید، نظارت بر محتوای رسانه‌ها، مسدود کردن فعالیت رسانه‌ها و ممنوعیت همکاری با رسانه‌های بیرون از افغانستان از سوی طالبان همچنان و به شدت ادامه دارد.
بر اساس گزارش این نهاد، محدودیت‌ها علیه رسانه‌های افغانستان در کابل، پایتخت این کشور نسبت به استان‌های آن کم‌تر است، اما در استان‌ها مقام‌های محلی طالبان عمدتاً خودسرانه بر فعالیت رسانه‌ها و خبرنگاران محدودیت وضع می‌کنند ویت فعالیت آنان را متوقف می‌کنند.
«تهدید و بازداشت خبرنگاران»
مرکز خبرنگاران افغانستان در شش ماه اول سال ۲۰۲۴ میلادی، ۸۹ مورد نقض حقوق رسانه‌ها و خبرنگاران را از سوی طالبان، ثبت کرده است.
بر اساس گزارش این نهاد، از این تعداد، ۶۰ مورد آن تهدید خبرنگاران و مسئولان رسانه‌ها بوده و ۲۹ مورد دیگر آن بازداشت خبرنگاران بوده‌اند.
در این گزارش آمده که از جمله خبرنگارانی در این شش ماه از سوی طالبان بازداشت شده‌اند، یک خبرنگار که در استان غزنی بازداشت شده است، همچنان در زندان این گروه بسر می‌برد.
مرکز خبرنگاران افغانستان گفته است که در این مدت، طالبان دست‌کم فعالیت هفت رسانه را در افغانستان متوقف کرده‌اند.
بر اساس گزارش این رسانه، وزارت عدلیه طالبان دو شبکه‌ی تلویزیونی را در کابل متوقف کرده است.
این مرکز مشخص نکرده است که این شبکه‌ها کدام شبکه‌های تلویزیونی است، اما طالبان در سال جاری میلادی دست‌کم اقدام به توقف فعالیت سه شبکه تلویزیونی کرده‌اند که شامل تلویزیون نور، تلویزیون بریا و تلویزیون تمدن می‌شود.
از این میان، تلاش برای توقف فعالیت شبکه‌ی تلویزیونی تمدن که متعلق به شیعیان افغانستان از سوی وزارت عدلیه طالبان صورت گرفت و تلویزیون‌های نور و بریا از سوی وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان مسدود شدند.
طالبان علیه تلویزیون تمدن ادعای «غصب زمین» مطرح کرده بودند، اما تا اکنون موفق به توقف فعالیت این شبکه نشده‌اند، اما دلیل مسدود کردن دفاتر تلویزیون‌های نور و بریا را عدم پیروی از سیاست‌های خود اعلام کردند.
در شش ماه اخیر طالبان همچنین دو ایستگاه رادیویی را در غزنی، یک رادیو را در لغمان، یک رادیو را در پروان و یک رادیو را در خوست مسدود کرده‌اند.
از میان همه این رسانه‌ها، دو رادیو و دو شبکه تلویزیونی همچنان مسدود است و مسدود شدن سایر شبکه‌ها، موقتی بوده است.
«سانسور محتوای رسانه‌ها»
مرکز خبرنگاران افغانستان گفته است که بررسی‌های شش ماهه این نهاد نشان می‌دهد نظارت بر محتوای رسانه‌های خصوصی و آزاد از سوی طالبان در این مدت افزایش یافته است.
این مرکز گفته است که نهادهای غیرمسؤل، به ویژه استخبارات و اداره امر به معروف و نهی از طالبان، از طریق نظارت مستقیم و غیرمستقیم برنامه‌های رسانه‌ها، در امور کاری آن‌ها مداخله می‌کنند.
براساس گزارش این مرکز، میزان محدودیت‌ها بر رسانه‌ها در کابل کم‌تر است، اما در استان‌ها و به‌ویژه استان‌های جنوب و شرق، رسانه‌ها به‌دلیل بازنشر محتوای برنامه‌های تولیدی رسانه‌های غیرمحلی که در آن صدای زنان وجود دارد و یا در پس‌زمینه‌ی آن موسیقی پخش می‌شود، تهدید شده‌اند.
مرکز خبرنگاران افغانستان همچنین گفته است که طالبان بر فعالیت خبرنگاران محلی نیز نظارت شدید دارند و از جمله آنان بدون اجازه طالبان حق ندارند رویدادهای خبری را پوشش بدهند و همچنین حق ندارند محتوای خلاف میل و بدون تأیید طالبان را در حساب‌های کاربری شخصی خود در شبکه‌های اجتماعی، نشر کنند.
این مرکز افزوده است که محدودیت بر دسترسی به اطلاعات نیز به‌صورت جدی از سوی طالبان اعمال می‌شود و مسئولان این گروه در اکثر موارد حاضر نیستند با خبرنگاران گفت‌وگو کنند.
این نهاد گفته است که همکاری خبرنگاران داخل افغانستان با رسانه‌هایی که در بیرون از کشور فعال هستند، «به‌ویژه رسانه‌های تبعیدی»، مجاز نیست و از سوی طالبان همچنان ممنوع است.
مرکز خبرنگاران افغانستان در گزارش‌های قبلی خود نیز از سانسور شدید محتوای رسانه‌ها از سوی طالبان پرده برداشته بود و گفته بود که این گروه در شماری از استان‌های افغانستان، گروه‌های واتساپ مشترک با رسانه‌ها ایجاد کرده‌اند و رسانه‌ها مؤظف هستند که گزارش‌ها و خبرهای خود را قبل از نشر، از طریق این گروه‌ها با طالبان شریک کنند.
نهادهای رسانه‌ای بارها از محدودیت‌های گسترده و سانسور شدید رسانه‌ها از سوی طالبان ابراز نگرانی کرده‌اند و گفته‌اند که این محدودیت باعث می‌شود که فضای سرکوب و اختناق در افغانستان، تقویت شود و صدای مردم همچنان نشنیده بماند.
source