آیا مدیریت بحران بعد از طوفان‌الاقصی موفق بود؟

محمدعلی سبحانی، سفیر اسبق ایران در لبنان، در گفت‌وگو با برنامه صدای دیپلمات در پاسخ به این سوال که آیا مدیریت بحران بعد از طوفان‌الاقصی موفق بود، گفت:

• 7 اکتبر سال گذشته عملیات [طوفان الاقصی] انجام شد. همان وقت فکر می‌کنم با شما مصاحبه‌ای داشتم که عنوان کردم در حال حاضر دو نگاه مطرح است. یک نگاه این بود که عملیات خیلی مهمی انجام شده و مقاومت کاری کرده کارستان. البته این حرف درست است کاری کرد کارستان، اما نگاه دیگری آنجا بود که آیا برای خروج از این بحرانی که بر اثر عملیات 7 اکتبر ایجاد شد و در این حجم آیا فلسطینی‌ها و مقاومت طرح و برنامه‌ای داشته‌اند؟
• درست است که خروج از این مشکلات شاید چیزی نباشد که مقاومت به آن فکر کند، مقاومت می‌خواهد مقاومت و مبارزه کند. ولیکن همین مقاومت در گذشته حجم عملیاتش را خودش تعیین می‌کرد. خیلی محدود و مناسب با چیزی که عکس‌العمل آن را بتواند کنترل کند و بعد از مدتی دوباره به یک آتش‌بس برسد.
• الان چرا یک سال است تمام تلاش‌های بین‌المللی و منطقه‌ای موفق نشده که این بحران را کنترل کند؟ آخرین موضوعی که مطرح بود نیز طرحی بود که قطر، مصر و آمریکا پیگیری کردند که شکست خورد. البته اتفاقاً من در مصاحبه‌ای هم گفته بودم که این طرح هم به نتیجه نخواهد رسید. زیرا اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها شرایطی پیدا کرده‌اند که به‌راحتی نمی‌توانند انعطاف نشان بدهند.
• نتانیاهو و آقای ترامپ شرکای راهبردی شدند برای اینکه از مساله غزه بهره بگیرند. طبعاً دموکرات‌ها هم در آمریکا دنبال همین کار بودند، همین بحث صلح یا آتش‌بس که البته بیشتر دنبال آتش‌بس هستند که انجام نشد زیرا شرایطی است که نتانیاهو هم در آن نقش دارد، لذا پیش‌بینی من این است که آتش‌بسی برقرار نخواهد شد. و حتی بعد از انتخابات آمریکا مساله به این راحتی نیست و من چندان خوش‌بین نیستم. این شرایط همین‌طور ادامه خواهد داشت.
• چون وضعیت مقاومت که مشخص است و کارش مقامت است، اما اسرائیلی‌ها پذیرش چنین شکست و بازگشت به معادله‌ای که در آن حماس وجود داشته باشد چه به صورت دولت و چه به صورت مقاومت را ندارند. این کار راحتی نیست. هنوز بیش از 100 اسیر در اختیار اسرائیلی‌هاست و این خیلی موضوع مهم و بزرگی است. همین اواخر هم شنیدیم و فیلم آن را دیدیم که 400 هزار نفر در اسرائیل علیه نتانیاهو شعار دادند و حضور خیابانی پیدا کردند، ولیکن می‌بینید که هیچ حرکتی پیش نمی‌رود. این صرفاً مربوط به نتانیاهو نمی‌شود بلکه این همان اتفاقی است که رخ داده و آن تغییر راهبردی‌ای است که در شرایط اسرائیل و شرایط غزه به وقوع پیوست و به اصطلاح وضعیتی است که به این راحتی جای بازگشتی ندارد.
• [عادی‌سازی‌ای که قبل از حمله هفتم اکتبر قرار بود صورت بگیرد] برای مدت نامعلومی فعلاً از دسترس خارج است. حماس دنبال این بوده که [اسرائیل را] بزند و خب مقاومت است و کارش همین است. ما هم نمی‌توانیم آنها را قضاوت کنیم. هر کسی در شرایط خاص خودش قضاوت می‌شود. مثل زمان انقلاب ایران ما نمی‌توانیم انقلابیون را قضاوت کنیم باید ببینیم چه شرایطی داشتند که مجبور شدند انقلاب کنند حال نتیجه‌اش خوب بوده یا بد به آن کاری نداریم.
• حماس کارش مقاومت و مبارزه است برای اینکه سرزمینش اشغال شده. پس ما نمی‌توانیم آنها را هم قضاوت کنیم. ولی اتفاقی که الان رخ داده این است که دیگر دولتی به نام دولت حماس وجود ندارد و غزه هم تقریباً نابود شده است. همین امروز باز فیلمی در تلویزیون الجزیره دیدم که وسط خرابی‌ها یک معلم باشرافت بچه‌هایش را زیر یک چادر جمع کرده بود و به آنها تدریس می‌کرد و مصاحبه کرد و گفت ما به‌رغم تمام این مشکلات کار آموزش را تعطیل نمی‌کنیم و این جوانه‌هایی است که ممکن است ۱۰ سال دیگر به شکل دیگری جواب بدهد.

متن و ویدئو کامل مصاحبه محمدعلی سبحانی با برنامه صدای دیپلمات را اینجا بخوانید و ببینید.